శ్రీ కృష్ణాష్టమి 2025: తేదీ, పూజ సమయం, ప్రాముఖ్యత మరియు వేడుకల ప్రత్యేకం
లోక రక్షకుడు, గీతాచార్యుడు, చిలిపి కృష్ణుడు... ఇలా ఎన్నో పేర్లతో పిలుచుకునే శ్రీ కృష్ణ భగవానుడి జన్మదినమే శ్రీ కృష్ణ జన్మాష్టమి. దీనిని కృష్ణాష్టమి, గోకులాష్టమి అని కూడా అంటారు. శ్రావణ మాసంలోని కృష్ణ పక్ష అష్టమి తిథి రోజున, రోహిణి నక్షత్రయుక్త సమయంలో శ్రీకృష్ణుడు జన్మించాడు. చెడుపై మంచి సాధించిన విజయానికి ప్రతీకగా, భక్తి, ప్రేమ, ఆనందాలను పంచే ఈ పండుగను ప్రపంచవ్యాప్తంగా హిందువులు అత్యంత వైభవంగా జరుపుకుంటారు. 2025 సంవత్సరంలో ఈ పవిత్రమైన పండుగ ఎప్పుడు వచ్చింది, దాని ప్రాముఖ్యత, పూజా విధానం మరియు వేడుకల వివరాలు పూర్తిగా తెలుసుకుందాం.
శ్రీ కృష్ణాష్టమి 2025: తేదీ మరియు శుభ ముహూర్తం
పంచాంగం ప్రకారం, 2025వ సంవత్సరంలో స్మార్త సంప్రదాయం అనుసరించే వారు మరియు ఇస్కాన్ (ISKCON) అనుచరులు ఒకే రోజున పండుగ జరుపుకునే అరుదైన అవకాశం వచ్చింది.
పండుగ తేదీ: ఆగస్టు 16, 2025, శనివారం
ఈ రోజున గ్రహాల సంచారం కూడా కృష్ణుడి జనన సమయానికి అనుకూలంగా ఉంది. పండుగకు సంబంధించిన ముఖ్యమైన సమయాలు కింద ఇవ్వబడ్డాయి:
- అష్టమి తిథి ప్రారంభం: ఆగస్టు 15, 2025 (శుక్రవారం) రాత్రి 11:49 గంటలకు
- అష్టమి తిథి ముగింపు: ఆగస్టు 16, 2025 (శనివారం) రాత్రి 09:34 గంటలకు
- రోహిణి నక్షత్రం ప్రారంభం: ఆగస్టు 16, 2025 ఉదయం 07:47 గంటలకు
- రోహిణి నక్షత్రం ముగింపు: ఆగస్టు 17, 2025 ఉదయం 07:11 గంటలకు
నిశిత పూజా సమయం: అత్యంత పవిత్రమైన ఘడియలు
శ్రీకృష్ణుడు అర్ధరాత్రి జన్మించాడని పురాణాలు చెబుతున్నాయి. అందుకే, కృష్ణాష్టమి రోజున చేసే అర్ధరాత్రి పూజకు విశేష ప్రాధాన్యత ఉంది. ఈ సమయాన్ని నిశిత కాలం అని అంటారు. ఈ సమయంలో చేసే పూజ వల్ల సకల పాపాలు తొలగిపోయి, భగవంతుని అనుగ్రహం లభిస్తుందని భక్తుల ప్రగాఢ విశ్వాసం.
- 2025 నిశిత పూజా సమయం: ఆగస్టు 16, 2025 అర్ధరాత్రి 12:02 నుండి 12:46 వరకు
- పూజ వ్యవధి: సుమారు 44 నిమిషాలు
ఈ సమయంలో భక్తులు బాల కృష్ణుడి విగ్రహానికి లేదా చిత్రపటానికి పంచామృతాలతో (పాలు, పెరుగు, నెయ్యి, తేనె, చక్కెర) అభిషేకం చేసి, కొత్త వస్త్రాలు, ఆభరణాలతో అలంకరించి, ధూపదీప నైవేద్యాలతో షోడశోపచార పూజ నిర్వహిస్తారు.
శ్రీ కృష్ణ జన్మాష్టమి ప్రాముఖ్యత
కృష్ణాష్టమి కేవలం ఒక పండుగ మాత్రమే కాదు, ధర్మానికి, ప్రేమకు, ఆనందానికి ప్రతీక. ఈ పండుగ వెనుక ఎంతో ఆధ్యాత్మిక, తాత్విక ప్రాముఖ్యత దాగి ఉంది.
ధర్మ సంస్థాపన మరియు దుష్ట శిక్షణ
శ్రీమహావిష్ణువు ఎనిమిదవ అవతారంగా శ్రీకృష్ణుడు భూమిపై అవతరించాడు. ద్వాపర యుగంలో భూమిపై అధర్మం పెరిగిపోయి, రాక్షస ప్రవృత్తి గల రాజులు ప్రజలను పీడిస్తున్న సమయంలో, వారిని శిక్షించి, ధర్మాన్ని తిరిగి స్థాపించడానికి కృష్ణుడు జన్మించాడు. తన మేనమామ అయిన కంసుడిని సంహరించడం నుండి కురుక్షేత్ర సంగ్రామంలో పాండవులకు మార్గనిర్దేశం చేయడం వరకు, ఆయన జీవితం మొత్తం ధర్మ పరిరక్షణకే అంకితం చేయబడింది. కృష్ణాష్టమి రోజున ఉపవాసం ఉండి, కృష్ణుడిని పూజించడం వల్ల మనం కూడా ధర్మ మార్గంలో నడవడానికి కావలసిన శక్తిని పొందుతాము.
ప్రేమ మరియు ఆనందానికి ప్రతీక
కృష్ణుడు అనగానే మనకు వెన్న దొంగ, గోపికా లోలుడు, రాధా మనోహరుడు వంటి రూపాలు గుర్తుకొస్తాయి. ఆయన బాల్య లీలలు, రాసలీలలు నిర్మలమైన ప్రేమకు, స్వచ్ఛమైన ఆనందానికి నిదర్శనం. భగవంతుడిని భక్తితో, ప్రేమతో ఆరాధిస్తే, ఆయన మనకు ఎంత దగ్గరగా ఉంటాడో రాధా-కృష్ణుల ప్రేమ తత్వం మనకు బోధిస్తుంది. ఈ పండుగ మన జీవితంలోని ఒత్తిడిని తొలగించి, ప్రేమ మరియు ఆనందంతో నింపడానికి ఒక అవకాశం.
కృష్ణాష్టమి పూజా విధానం: ఇంట్లో సులభంగా ఎలా చేసుకోవాలి?
కృష్ణాష్టమి రోజున ఇంట్లో పూజ చేసుకోవడం చాలా సులభం. భక్తి శ్రద్ధలతో ఆచరిస్తే చాలు, భగవంతుని పూర్తి అనుగ్రహం లభిస్తుంది.
పూజకు కావలసిన సామగ్రి
- బాల కృష్ణుడి విగ్రహం లేదా చిత్రపటం
- ఒక చిన్న ఊయల
- పంచామృతాలు (పాలు, పెరుగు, నెయ్యి, తేనె, చక్కెర)
- పసుపు, కుంకుమ, గంధం, అక్షతలు
- తాజా పువ్వులు, తులసి దళాలు
- కొత్త వస్త్రం, చిన్న ఆభరణాలు (విగ్రహం కోసం)
- ధూపం, దీపం, కర్పూరం
- నైవేద్యం కోసం పండ్లు, అటుకులు, వెన్న, పాయసం
పూజా విధి (విధానం)
- ఉపవాసం: పండుగ రోజు ఉదయాన్నే నిద్రలేచి, స్నానం చేసి, శుభ్రమైన దుస్తులు ధరించాలి. రోజంతా ఉపవాసం ఉండటం శ్రేష్ఠం. పండ్లు, పాలు వంటివి తీసుకోవచ్చు.
- పూజా స్థలం శుభ్రపరచడం: పూజా మందిరాన్ని శుభ్రం చేసి, ముగ్గులతో అలంకరించుకోవాలి.
- కృష్ణుడి అలంకారం: ఒక పీఠంపై బాల కృష్ణుడి విగ్రహాన్ని ఉంచి, పంచామృతాలతో అభిషేకం చేయాలి. తర్వాత శుభ్రమైన నీటితో తుడిచి, కొత్త వస్త్రాలు, ఆభరణాలతో అలంకరించాలి. విగ్రహాన్ని చిన్న ఊయలలో పడుకోబెట్టడం సంప్రదాయం.
- అర్ధరాత్రి పూజ: నిశిత కాలంలో పూజ ప్రారంభించాలి. దీపం వెలిగించి, గణపతిని ప్రార్థించి, కృష్ణుడికి ధూపం చూపించాలి. "ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ" అనే మంత్రాన్ని జపిస్తూ, అష్టోత్తర శతనామావళి లేదా కృష్ణ సహస్రనామాలతో పూజ చేయాలి.
- నైవేద్యం సమర్పణ: కృష్ణుడికి ఇష్టమైన వెన్న, అటుకులు, పండ్లు, పాయసం వంటి నైవేద్యాలను సమర్పించాలి. చివరగా, కర్పూర హారతి ఇచ్చి, ప్రార్థనలతో పూజను ముగించాలి.
- ఉపవాస దీక్ష విరమణ: పూజ పూర్తయిన తర్వాత ప్రసాదాన్ని స్వీకరించి ఉపవాసాన్ని విరమించవచ్చు లేదా మరుసటి రోజు ఉదయం విరమించవచ్చు.
ఉట్టి కొట్టే సంబరం: కేవలం ఆట కాదు, అంతకు మించి!
కృష్ణాష్టమి వేడుకలలో అత్యంత ఆకర్షణీయమైనది ఉట్టి కొట్టే సంబరం (దహీ హండీ). చిన్ని కృష్ణుడు తన స్నేహితులతో కలిసి గోపికల ఇళ్లలో ఎత్తుగా కట్టిన ఉట్లలోని వెన్న, పెరుగు దొంగిలించేవాడు. ఆయన బాల్య లీలలకు గుర్తుగా ఈ వేడుకను నిర్వహిస్తారు. యువకులు ఒకరిపై ఒకరు ఎక్కి మానవ పిరమిడ్ ఏర్పరచి, ఎత్తులో కట్టిన పెరుగు కుండను కొడతారు.
ఇది కేవలం ఒక ఆట కాదు, దీని వెనుక గొప్ప సందేశం ఉంది.
- ఐక్యత మరియు సమష్టి కృషి: ఒక లక్ష్యాన్ని సాధించాలంటే అందరూ కలిసికట్టుగా పనిచేయాలని ఇది సూచిస్తుంది.
- ఏకాగ్రత మరియు పట్టుదల: ఎంత ఎత్తులో ఉన్న లక్ష్యాన్ని అయినా, పట్టుదలతో సాధించవచ్చని ఇది నేర్పుతుంది.
- ఆధ్యాత్మిక సందేశం: ఉట్టిలోని వెన్నను 'మోక్షం' లేదా 'ఆధ్యాత్మిక జ్ఞానం'గా భావిస్తే, దాన్ని అందుకోవడానికి మనం ఐంద్రియ సుఖాలను అధిగమించి, ఉన్నత స్థాయికి చేరాలని ఇది తెలియజేస్తుంది.
తరచుగా అడిగే ప్రశ్నలు (FAQs)
కృష్ణాష్టమి రోజున తులసి దళాలను ఎందుకు తుంచకూడదు?
తులసి శ్రీమహావిష్ణువుకు అత్యంత ప్రీతిపాత్రమైనది మరియు లక్ష్మీ స్వరూపం. కృష్ణాష్టమికి ఒక రోజు ముందే పూజ కోసం తులసి దళాలను సిద్ధం చేసుకోవాలి. పండుగ రోజున తులసి మొక్కకు హాని కలిగించకూడదని శాస్త్రాలు చెబుతున్నాయి.
జన్మాష్టమి ఉపవాసం ఎలా విరమించాలి?
సాధారణంగా, నిశిత కాలంలో అర్ధరాత్రి పూజ పూర్తయిన తర్వాత ప్రసాదం స్వీకరించి ఉపవాసం విరమిస్తారు. కొందరు భక్తులు మరుసటి రోజు ఉదయం సూర్యోదయం తర్వాత ఉపవాసాన్ని విరమిస్తారు. ఇది వారి వారి సంప్రదాయాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది.
కృష్ణుడికి అటుకులు ఎందుకు అంత ఇష్టం?
కృష్ణుడి బాల్య స్నేహితుడైన కుచేలుడు, తన పేదరికం కారణంగా కృష్ణుడికి కానుకగా అటుకులను మాత్రమే తీసుకువెళ్తాడు. కృష్ణుడు ఆ అటుకులను ఎంతో ప్రేమతో స్వీకరించి, బదులుగా కుచేలుడికి అష్టైశ్వర్యాలు ప్రసాదిస్తాడు. ఈ కథ భగవంతుడు కోరేది భక్తి మాత్రమే కానీ ఆడంబరాలు కాదని తెలియజేస్తుంది. అందుకే అటుకులు కృష్ణుడికి ప్రీతిపాత్రమైన నైవేద్యం అయ్యాయి.
ముగింపు
శ్రీ కృష్ణ జన్మాష్టమి పండుగ కేవలం ఉపవాసాలు, పూజలకే పరిమితం కాదు. ఇది మన జీవితంలో ధర్మాన్ని, ప్రేమను, నిస్వార్థ సేవను ఆచరించాలని గుర్తుచేసే ఒక గొప్ప అవకాశం. శ్రీకృష్ణుని బోధనలను, ముఖ్యంగా భగవద్గీతలోని సారాంశాన్ని అర్థం చేసుకుని, మన జీవితంలో ఆచరించడమే మనం ఆయనకు ఇచ్చే నిజమైన నివాళి. ఈ కృష్ణాష్టమి మీ అందరి జీవితాలలో ఆనందాన్ని, శాంతిని మరియు సమృద్ధిని తీసుకురావాలని మనస్ఫూర్తిగా కోరుకుంటున్నాము.
ఈ కథనంపై మీ అభిప్రాయాలను కింద కామెంట్స్‌లో పంచుకోండి మరియు మీ స్నేహితులు, కుటుంబ సభ్యులతో షేర్ చేసుకోండి. అందరికీ శ్రీ కృష్ణ జన్మాష్టమి శుభాకాంక్షలు!
