వినాయక చవితి పండుగ అనగానే ఎంతో ఆనందం, ఉత్సాహం మనందరిలోనూ వెల్లివిరుస్తాయి. అయితే, ఈ పండుగతో ముడిపడి ఉన్న ఒక చిన్న భయం లేదా జాగ్రత్త కూడా ఉంది. అదే, "భాద్రపద శుద్ధ చవితి రోజున చంద్రుడిని చూడకూడదు" అనేది. పెద్దలు ఈ విషయాన్ని తరతరాలుగా చెబుతూ వస్తున్నారు. అసలు వినాయక చవితి నాడు చంద్రుడిని ఎందుకు చూడకూడదు? ఒకవేళ చూస్తే ఏమవుతుంది? దీని వెనుక ఉన్న ఆసక్తికరమైన పురాణ గాథ ఏమిటి? ఆ శాపం నుండి సాక్షాత్తు శ్రీకృష్ణుడే ఎలా బయటపడ్డాడు? ఆ పూర్తి శమంతకమణి కథను ఈ కథనంలో తెలుసుకుందాం.
మొదటి భాగం: చంద్రుని నవ్వు, వినాయకుని శాపం
ఈ సంప్రదాయానికి మూలం వినాయకుడు, చంద్రుని మధ్య జరిగిన ఒక సంఘటనలో ఉంది. ఒకనాడు వినాయకుడు, తన భక్తులు సమర్పించిన ఉండ్రాళ్ళు, కుడుములు, లడ్డూలను కడుపునిండా ఆరగించి, రాత్రివేళ తన వాహనమైన మూషికంపై కైలాసానికి బయలుదేరాడు. దారిలో, మూషికం ఒక పామును చూసి భయంతో వణికి, పక్కకు దూకింది. దీంతో, దానిపై ఉన్న గణపతి కిందపడిపోయాడు. ఆ దెబ్బకు ఆయన పెద్ద బొజ్జ పగిలి, లోపల ఉన్న లడ్డూలన్నీ బయటకు దొర్లాయి.
వినాయకుడు ఏమాత్రం కంగారు పడకుండా, బయటకు వచ్చిన లడ్డూలన్నింటినీ తిరిగి తన పొట్టలో పెట్టుకుని, ఆ పామునే ఒక బెల్టులా తన పొట్టకు చుట్టుకున్నాడు. ఆకాశం నుండి ఈ దృశ్యాన్ని చూస్తున్న చంద్రుడు, వినాయకుడి రూపాన్ని, ఆయన చర్యను చూసి తనను తాను ఆపుకోలేక బిగ్గరగా నవ్వాడు. తన అందానికి, ఆహ్లాదకరమైన రూపానికి గర్వపడే చంద్రుడు, వినాయకుడిని హేళన చేశాడు.
ఆ నవ్వుకు, ఆ హేళనకు గణపతి తీవ్ర ఆగ్రహానికి గురయ్యాడు. "ఓ చంద్రుడా! నీ రూపం చూసి గర్వంతో నన్ను చూసి నవ్వావు కదా! నీ గర్వాన్ని అణచడానికి, ఈ రోజు, భాద్రపద శుద్ధ చవితి నాడు, నిన్ను చూసిన వారికి నీలాపనిందలు (అబద్ధపు నిందలు) అంటుకుంటాయి" అని శపించాడు. ఈ వినాయకుడి శాపంతో చంద్రుడు తన కాంతిని కోల్పోయి, భయంతో వణికిపోయాడు . దేవతలందరూ, ఋషులందరూ చంద్రుని తరపున వినాయకుడిని క్షమించమని వేడుకున్నారు. శాంతించిన గణపతి, "నా శాపం పూర్తిగా వెనక్కి తీసుకోలేను. కానీ, ఎవరైనా పొరపాటున ఈ రోజు చంద్రుడిని చూస్తే, వారు నా వ్రత కథను (శమంతకమణి కథ) భక్తితో విని, తలపై అక్షతలు చల్లుకుంటే, ఆ దోషం వారికి అంటదు" అని శాప విమోచనాన్ని అనుగ్రహించాడు.
రెండవ భాగం: శ్రీకృష్ణునిపై నీలాపనింద - శమంతకమణి కథ
వినాయకుడి శాపం ఎంతటి వారినైనా వదలదని చెప్పడానికి సాక్షాత్తు శ్రీకృష్ణుని జీవితంలో జరిగిన సంఘటనే ఉదాహరణ.
శమంతకమణి యొక్క మహిమ
ద్వారకలో సత్రాజిత్తు అనే రాజు సూర్య భగవానుని కోసం తపస్సు చేసి, శమంతకమణి అనే ఒక దివ్యమైన మణిని వరంగా పొందాడు. ఆ మణి ప్రతిరోజూ ఎనిమిది బారువుల బంగారాన్ని ఇచ్చేది. శ్రీకృష్ణుడు ఆ మణిని ప్రజలందరి సంక్షేమం కోసం రాజు ఉగ్రసేనునికి ఇవ్వమని సత్రాజిత్తును కోరాడు. కానీ, సత్రాజిత్తు అందుకు నిరాకరించాడు.
ప్రసేనుని మరణం మరియు కృష్ణునిపై నింద
ఒకనాడు, సత్రాజిత్తు తమ్ముడైన ప్రసేనుడు ఆ మణిని తన మెడలో ధరించి, వేటకు అడవికి వెళ్ళాడు. అక్కడ ఒక సింహం అతడిని చంపి, మణిని తీసుకుపోయింది. ఆ సింహాన్ని జాంబవంతుడు (రామాయణ కాలంలోని భక్తుడు) చంపి, ఆ మణిని తన కుమార్తె అయిన జాంబవతికి ఆటవస్తువుగా ఇచ్చాడు. ప్రసేనుడు తిరిగి రాకపోవడంతో, శ్రీకృష్ణుడే ఆ మణి కోసం తన తమ్ముడిని చంపాడని సత్రాజిత్తు ద్వారక అంతా అబద్ధపు ప్రచారం చేశాడు. ఆ రోజు వినాయక చవితి కావడం, కృష్ణుడు పొరపాటున పాలలో చంద్రుని ప్రతిబింబాన్ని చూడటం వల్ల, ఆయనకు ఈ నీలాపనిందలు అంటుకున్నాయి.
కృష్ణుని అన్వేషణ మరియు జాంబవంతునితో యుద్ధం
తనపై పడిన నిందను తొలగించుకోవడానికి, శ్రీకృష్ణుడు మణిని వెతకడానికి అడవిలోకి బయలుదేరాడు. అక్కడ ప్రసేనుడి, సింహం యొక్క కళేబరాలను చూసి, జాంబవంతుని గుహలోకి ప్రవేశించాడు. అక్కడ ఉయ్యాలలో ఆడుకుంటున్న జాంబవతి వద్ద మణిని చూశాడు. కృష్ణుడు మణిని తీసుకోవడానికి ప్రయత్నించగా, జాంబవంతుడు వచ్చి, ఆయనతో యుద్ధానికి తలపడ్డాడు. వారిద్దరి మధ్య 28 రోజుల పాటు భీకరమైన యుద్ధం జరిగింది. చివరికి, జాంబవంతుడు శక్తి క్షీణించి, తనతో యుద్ధం చేస్తున్నది సామాన్యుడు కాదని, త్రేతాయుగంలో తన ప్రభువైన శ్రీరామచంద్రుడే అని గ్రహించాడు. వెంటనే కృష్ణుని పాదాలపై పడి, క్షమించమని వేడుకున్నాడు.
శాప విమోచనం మరియు సత్యభామ పరిణయం
పశ్చాత్తాపంతో, జాంబవంతుడు శమంతకమణితో పాటు, తన కుమార్తె జాంబవతిని కూడా కృష్ణునికి ఇచ్చి వివాహం చేశాడు. కృష్ణుడు ఆ మణిని తీసుకువచ్చి సత్రాజిత్తుకు తిరిగి ఇచ్చి, తన నిర్దోషిత్వాన్ని నిరూపించుకున్నాడు. తన తప్పును తెలుసుకున్న సత్రాజిత్తు, శ్రీకృష్ణుడిని క్షమించమని వేడుకుని, మణితో పాటు తన కుమార్తె అయిన సత్యభామను కూడా ఆయనకు ఇచ్చి వివాహం చేశాడు. ఇలా, వినాయక వ్రత కథను ఆచరించడం ద్వారా, కృష్ణుడు తనపై పడిన నీలాపనిందను తొలగించుకున్నాడు.
ఈ కథల వెనుక ఉన్న అంతరార్థం
ఈ కథలు మనకు కొన్ని ముఖ్యమైన జీవిత పాఠాలను నేర్పుతాయి.
- గర్వభంగం: చంద్రుని కథ, మన రూపం, హోదా, లేదా జ్ఞానం పట్ల ఎప్పుడూ గర్వపడకూడదని, ఇతరులను హేళన చేయకూడదని హెచ్చరిస్తుంది.
- నిజాయితీ యొక్క విజయం: శమంతకమణి కథ, ఎంతటి అపనిందలు ఎదురైనా, సత్యం, ధర్మం మార్గంలో నిలబడితే, చివరికి విజయమే వరిస్తుందని తెలియజేస్తుంది. సాక్షాత్తు భగవంతుడైనా, ధర్మాన్ని నిరూపించుకోవడానికి ప్రయత్నం చేయాల్సిందేనని ఇది సూచిస్తుంది.
తరచుగా అడిగే ప్రశ్నలు (FAQs)
పొరపాటున చంద్రుడిని చూస్తే ఏమి చేయాలి?
పొరపాటున చవితి చంద్రుడిని చూస్తే, ఆందోళన చెందాల్సిన అవసరం లేదు. వినాయకుడికి పూజ చేసి, పైన చెప్పిన శమంతకమణి కథను పూర్తిగా చదవడం లేదా వినడం, మరియు తలపై అక్షతలు చల్లుకోవడం ద్వారా ఆ దోషం పరిహారమవుతుందని శాస్త్రాలు చెబుతున్నాయి.
ఈ ఆచారం ఇప్పటికీ పాటించడం అవసరమా?
ఇది తరతరాలుగా వస్తున్న ఒక నమ్మకం మరియు సంప్రదాయం. దీనిని పాటించడం వల్ల మనం ఒక మంచి పురాణ కథను, దానిలోని నీతిని గుర్తు చేసుకున్న వాళ్ళం అవుతాము. ఇది మన సంస్కృతిని కాపాడుకోవడంలో ఒక భాగం.
ఈ కథలో నీతి ఏమిటి?
ఈ కథలో అనేక నీతులు ఉన్నాయి. అహంకారం ఎప్పటికైనా పతనానికి దారితీస్తుంది. ఒకరిపై అబద్ధపు నిందలు వేయకూడదు. సత్య మార్గంలో ఉన్నవారికి ఎన్ని కష్టాలు వచ్చినా, చివరికి ధర్మమే గెలుస్తుంది.
ముగింపు
వినాయక చవితి నాడు చంద్రుడిని చూడకూడదు అనడం వెనుక ఇంతటి ఆసక్తికరమైన కథ, మరియు గొప్ప నీతి దాగి ఉన్నాయి. ఈ సంప్రదాయం మనల్ని అహంకారానికి దూరంగా ఉండమని, సత్య మార్గంలో నడవమని హెచ్చరిస్తుంది. ఈ వినాయక చవితికి, మనం గణపతిని పూజించడంతో పాటు, ఈ కథను కూడా మననం చేసుకుని, దానిలోని సందేశాన్ని మన జీవితంలో ఆచరించడానికి ప్రయత్నిద్దాం.
ఈ కథపై మీ అభిప్రాయాలు ఏమిటి? మీకు తెలిసిన ఇతర స్థానిక కథలు ఏమైనా ఉన్నాయా? వాటిని క్రింద కామెంట్లలో పంచుకోండి. ఈ విలువైన సమాచారాన్ని మీ స్నేహితులతో, పిల్లలతో పంచుకోండి! మరిన్ని ఆర్టికల్స్ కోసం telugu13.com ను అనుసరించండి.
