భారతదేశంలో కృష్ణాష్టమి: ఈ ప్రదేశాలలో వేడుకలను చూస్తే మైమరచిపోతారు!
శ్రీకృష్ణ జన్మాష్టమి... ఈ పేరు వినగానే మనసు భక్తితో, ఉత్సాహంతో నిండిపోతుంది. దేశవ్యాప్తంగా ప్రతి ఇంటా, ప్రతి వీధిలో కన్నయ్య పుట్టినరోజును ఎంతో ఘనంగా జరుపుకుంటారు. అయితే, కొన్ని ప్రదేశాలలో ఈ వేడుకలు ఆకాశమే హద్దుగా, అంబరాన్నంటేలా జరుగుతాయి. సాక్షాత్తూ ఆ శ్రీకృష్ణుడు నడయాడిన పవిత్ర భూముల్లో జన్మాష్టమిని చూడటం ఒక మరపురాని అనుభూతి. భక్తి పారవశ్యంలో మునిగి తేలాలనుకునే వారికి, భారతీయ సంస్కృతిలోని అద్భుత కోణాన్ని చూడాలనుకునే వారికి ఈ ప్రదేశాలు స్వర్గధామంలా అనిపిస్తాయి. మరి, భారతదేశంలో కృష్ణాష్టమి వేడుకలను జీవితంలో ఒక్కసారైనా చూడాల్సిన ఆ ప్రదేశాలేంటో తెలుసుకుందామా?
శ్రీకృష్ణుని జన్మస్థలం: మధుర
కృష్ణుడు జన్మించిన పవిత్ర నగరం మధురలో జన్మాష్టమి వేడుకల గురించి ఎంత చెప్పినా తక్కువే. ఈ పండుగ సమయంలో మధుర నగరం మొత్తం పసుపు రంగు వస్త్రాలతో, పూలతో, దీపకాంతులతో కొత్త పెళ్లికూతురిలా ముస్తాబవుతుంది. కృష్ణ భక్తులకు ఇది అతిపెద్ద తీర్థయాత్ర. ఇక్కడి కృష్ణ జన్మభూమి ఆలయంలో జరిగే వేడుకలు ఈ పండుగకు గుండెకాయ లాంటివి. దేశ, విదేశాల నుండి లక్షలాది మంది భక్తులు ఈ అద్భుత దృశ్యాన్ని కనులారా వీక్షించడానికి తరలివస్తారు.
జన్మాష్టమికి కేంద్రబిందువు
కృష్ణ జన్మభూమి ఆలయంలో అర్ధరాత్రి 12 గంటలకు కృష్ణుడు జన్మించిన క్షణాన వేడుకలు తారాస్థాయికి చేరుకుంటాయి. ఆ సమయంలో పాలు, పెరుగు, తేనె, నెయ్యి మరియు పవిత్ర జలాలతో స్వామికి చేసే అభిషేకం (దీనిని "ఝులనోత్సవ్" అని కూడా అంటారు) చూస్తున్న భక్తులు భక్తి పారవశ్యంలో మునిగిపోతారు. ఆలయం వెలుపల, వీధుల్లో సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలు, భజనలు, కీర్తనలతో హోరెత్తిపోతుంది. ప్రతి వీధిలోనూ, ప్రతి ఇంట్లోనూ "హరే కృష్ణ, హరే రామ" అనే మంత్రం వినిపిస్తూనే ఉంటుంది.
కృష్ణుని బాల్య క్రీడాస్థలి: బృందావనం
కృష్ణుడు తన బాల్యాన్ని గడిపిన బృందావనం, మధురకు కేవలం 15 కిలోమీటర్ల దూరంలోనే ఉంది. ఇక్కడ జన్మాష్టమి వేడుకలు పండుగకు 10 రోజుల ముందు నుంచే మొదలవుతాయి. బృందావనంలోని ప్రతి ఆలయం, ప్రతి వీధి కృష్ణుని లీలలను గుర్తుచేస్తూ భక్తిమయంగా మారిపోతుంది. ఇక్కడి బంకే బిహారీ ఆలయం, ఇస్కాన్ ఆలయం మరియు రాధారమణ ఆలయాలలో జరిగే వేడుకలు ప్రసిద్ధి చెందినవి. ఆలయాలన్నీ పూలతో, విద్యుత్ దీపాలతో సర్వాంగ సుందరంగా అలంకరిస్తారు.
ఆలయాల్లో అభిషేకాలు, రాసలీలలు
బంకే బిహారీ ఆలయంలో జరిగే "మంగళ హారతి" జన్మాష్టమి రోజున అర్ధరాత్రి తర్వాత ఒక్కసారే నిర్వహిస్తారు. ఈ హారతిని దర్శించుకోవడం భక్తులు తమ అదృష్టంగా భావిస్తారు. అలాగే, ఇక్కడి వీధుల్లో చిన్ని కృష్ణుని జీవిత ఘట్టాలను ప్రదర్శించే "రాసలీలలు" ప్రత్యేక ఆకర్షణగా నిలుస్తాయి. భక్తులందరూ కలిసి భజనలు చేస్తూ, నాట్యం చేస్తూ కృష్ణ నామస్మరణలో తరిస్తారు. బృందావనంలో గడిపే ప్రతి క్షణం కృష్ణుని సాన్నిధ్యంలో ఉన్న అనుభూతిని కలిగిస్తుంది.
కర్మయోగి సామ్రాజ్యం: ద్వారక
కృష్ణుడు తన జీవితంలో ఎక్కువ భాగం గడిపిన, తన సామ్రాజ్యాన్ని స్థాపించిన ద్వారకలో జన్మాష్టమిని అత్యంత వైభవంగా నిర్వహిస్తారు. గుజరాత్‌లోని ఈ పవిత్ర నగరంలో ఉన్న ద్వారకాధీశ్ ఆలయం (జగత్ మందిర్) వేడుకలకు కేంద్రంగా ఉంటుంది. ఇక్కడ జరిగే "మంగళ హారతి" చాలా ప్రసిద్ధి. భక్తులు రాత్రంతా జాగరణ చేసి, భజనలు, కీర్తనలతో స్వామిని ఆరాధిస్తారు. ఆలయ శిఖరంపై ఉన్న 52 గజాల పొడవైన జెండాను రోజుకు ఐదుసార్లు మార్చడం ఇక్కడి ప్రత్యేకత.
ఉత్సాహభరిత ఉట్టి కొట్టే వేడుక: మహారాష్ట్ర
జన్మాష్టమి అనగానే మహారాష్ట్ర, ముఖ్యంగా ముంబై నగరం గుర్తుకు రాకుండా ఉండదు. ఇక్కడ ఈ పండుగను "దహీ హండీ" పేరుతో అత్యంత సాహసోపేతంగా, ఉత్సాహభరితంగా జరుపుకుంటారు. బాల కృష్ణుని వెన్న దొంగతనాలకు ప్రతీకగా ఈ వేడుకను నిర్వహిస్తారు.
- గోవింద బృందాలు: యువకులు "గోవింద బృందాలు"గా ఏర్పడి, వీధుల్లో ఎత్తుగా కట్టిన పెరుగు కుండను ("హండీ") పగలగొట్టడానికి ప్రయత్నిస్తారు.
- మానవ పిరమిడ్లు: ఒకరిపై ఒకరు ఎక్కుతూ మానవ పిరమిడ్‌లను నిర్మించి, పైనున్న వ్యక్తి ఆ కుండను పగలగొడతాడు.
- అంబరాన్నంటే సంబరాలు: ఈ దృశ్యాన్ని చూడటానికి వేలాది మంది ప్రజలు గుమిగూడతారు. డప్పుల చప్పుళ్లు, సంగీతం, "గోవిందా గోవిందా" అనే నినాదాలతో ఆ ప్రాంతమంతా హోరెత్తిపోతుంది. ఐక్యత, సాహసం మరియు క్రీడాస్ఫూర్తికి ఈ దహీ హండీ ప్రతీకగా నిలుస్తుంది.
దక్షిణ భారతదేశపు ద్వారక: ఉడిపి
కర్ణాటకలోని ఉడిపి పట్టణం దక్షిణ భారతదేశంలో కృష్ణ భక్తికి కేంద్రంగా ప్రసిద్ధి చెందింది. ఇక్కడి శ్రీకృష్ణ మఠంలో జన్మాష్టమి వేడుకలు ఎంతో ప్రత్యేకంగా జరుగుతాయి. ఇక్కడ పండుగను "విట్టల్ పిండి" అని కూడా పిలుస్తారు.
- ప్రత్యేక పూజలు: ఉదయం నుండి రాత్రి వరకు స్వామికి "లక్షార్చన" వంటి ప్రత్యేక పూజలు నిర్వహిస్తారు.
- శోభాయాత్ర: మట్టితో చేసిన శ్రీకృష్ణుని విగ్రహాన్ని బంగారు రథంపై ఊరేగిస్తారు. ఈ శోభాయాత్రలో పులి వేషం ("హులి వేష"), ఇతర జానపద కళా ప్రదర్శనలు ప్రత్యేక ఆకర్షణగా నిలుస్తాయి.
- ఉట్టి కొట్టడం: ఇక్కడ కూడా ఉట్టి కొట్టే కార్యక్రమాన్ని నిర్వహిస్తారు. ఉడిపిలో జన్మాష్టమి సంప్రదాయబద్ధంగా, భక్తిశ్రద్ధలతో నిండి ఉంటుంది.
తరచుగా అడిగే ప్రశ్నలు (FAQs)
2025లో శ్రీకృష్ణ జన్మాష్టమి ఎప్పుడు వస్తుంది?
2025 సంవత్సరంలో, శ్రీకృష్ణ జన్మాష్టమి ఆగష్టు 16, శనివారం రోజున వస్తుంది. అయితే, కొన్ని ప్రాంతాలలో ఆగష్టు 17 న కూడా వేడుకలు జరుపుకుంటారు. మీరు సందర్శించాలనుకునే ప్రదేశంలోని స్థానిక పంచాంగాన్ని అనుసరించడం మంచిది.
మొదటిసారి జన్మాష్టమి వేడుకలను చూడాలనుకునే వారికి ఏ ప్రదేశం ఉత్తమమైనది?
మొదటిసారి ఈ అనుభూతిని పొందాలనుకునే వారికి మధుర మరియు బృందావనం ఉత్తమమైన ఎంపిక. ఇవి శ్రీకృష్ణుని జీవితంతో నేరుగా ముడిపడి ఉన్న ప్రదేశాలు కావడంతో, ఇక్కడి వాతావరణం మిమ్మల్ని పూర్తిగా భక్తిలోకంలోకి తీసుకెళ్తుంది.
రాసలీల అంటే ఏమిటి?
రాసలీల అనేది శ్రీకృష్ణుడు గోపికలతో కలిసి చేసిన దివ్యమైన నాట్యం. జన్మాష్టమి సందర్భంగా, కళాకారులు కృష్ణుని జీవితంలోని ముఖ్య ఘట్టాలను నాట్యం మరియు సంగీతం రూపంలో ప్రదర్శిస్తారు. దీనిని చూడటం ఒక అద్భుతమైన అనుభవం.
ముగింపు
భారతదేశంలో ప్రతి పండుగకు ఒక ప్రత్యేకత ఉంటుంది, కానీ జన్మాష్టమి వేడుకలు భక్తి, ఆనందం మరియు సంస్కృతి యొక్క అద్భుతమైన సమ్మేళనం. మధురలోని దివ్యత్వం నుండి మహారాష్ట్రలోని ఉత్సాహం వరకు, ప్రతి ప్రదేశం కృష్ణుని లీలలను ఒక ప్రత్యేక రీతిలో ఆవిష్కరిస్తుంది. ఈ జన్మాష్టమికి, ఈ ప్రదేశాలలో ఒకదానిని సందర్శించి ఆ కన్నయ్య ఆశీస్సులు పొందండి మరియు జీవితాంతం గుర్తుంచుకోదగిన అనుభవాలను సొంతం చేసుకోండి.
ఈ ప్రదేశాలలో మీరు దేనిని సందర్శించాలనుకుంటున్నారు? లేదా మీ ప్రాంతంలో జన్మాష్టమి వేడుకలు ఎలా జరుగుతాయో మీ అనుభవాలను కామెంట్స్‌లో పంచుకోండి!
