రామాయణం ఐదవ రోజు: మంథర కుట్ర, కైకేయి వరాలు
రామాయణ కథా ప్రవాహంలో నిన్న మనం సీతారాముల దివ్య కల్యాణ మహోత్సవాన్ని, శివధనుర్భంగం యొక్క అద్భుత ఘట్టాన్ని చూశాం. వివాహానంతరం, సీతారాములు, ఇతర రాజకుమారులు అయోధ్యకు తిరిగి వచ్చిన తర్వాత, నగరం మొత్తం ఆనందంతో నిండిపోయింది. దశరథ మహారాజు తన నలుగురు కుమారులు, కోడళ్లతో ఆనందంగా కాలం గడుపుతున్నాడు. శ్రీరాముడు తన వినయం, ధర్మనిరతి, మరియు ప్రజల పట్ల చూపే ప్రేమతో అందరి మన్ననలను పొందాడు. కానీ, విధి ఆడిన వింత నాటకంలో, ఆ ఆనందం ఎక్కువ కాలం నిలవలేదు. ఒక దుష్ట ఆలోచన, ఒక కుట్ర, మరియు పాత వాగ్దానాలు అయోధ్య భవిష్యత్తును, రామాయణ గమనాన్ని పూర్తిగా మార్చివేశాయి. ఆ విషాద ఘట్టానికి కారణమైన మంథర కుట్ర, కైకేయి వరాల గురించిన కథే నేటి మన ప్రయాణం.
కొన్ని సంవత్సరాలు గడిచాయి. దశరథ మహారాజుకు వయసు పైబడింది. తన పెద్ద కుమారుడైన శ్రీరామునికి రాజ్యాన్ని అప్పగించి, విశ్రాంతి తీసుకోవాలని ఆయన నిర్ణయించుకున్నాడు. శ్రీరాముని సద్గుణాలు, పరిపాలనా దక్షత చూసి, అతడే రాజ్యానికి సరైన వారసుడని భావించాడు. తన నిర్ణయాన్ని వశిష్ఠుడు వంటి గురువులతో, మంత్రులతో, మరియు ప్రజలతో పంచుకోగా, వారందరూ ఏకగ్రీవంగా ఆమోదించారు. అయోధ్య అంతా శ్రీరామ పట్టాభిషేక వార్తతో పండుగ వాతావరణం నెలకొంది. నగరాన్ని సుందరంగా అలంకరిస్తున్నారు, ప్రజలు ఆనందంతో సంబరాలు చేసుకుంటున్నారు. కానీ, ఈ సంతోషాన్ని చూసి ఓర్వలేని ఒక శక్తి, కుట్రకు తెరలేపింది.
శ్రీరామ పట్టాభిషేకానికి సన్నాహాలు
దశరథ మహారాజు శ్రీరాముడిని యువరాజుగా ప్రకటించే నిర్ణయం తీసుకున్న వెంటనే, రాజసభ ఆనందంతో నిండిపోయింది. రాముని పట్టాభిషేకం మరుసటి రోజే పుష్యమి నక్షత్రం రోజున జరగాలని ముహూర్తం నిశ్చయించారు. వశిష్ఠ మహర్షి పట్టాభిషేకానికి కావలసిన ఏర్పాట్లను పర్యవేక్షించడం ప్రారంభించాడు. అయోధ్య నగర వీధులన్నీ శుభ్రం చేసి, తోరణాలు కట్టి, రంగవల్లులతో అలంకరించారు. ప్రజలు తమ ఇళ్లను దీపాలతో అలంకరించి, రాముని కీర్తిస్తూ పాటలు పాడుతున్నారు. శ్రీరాముడు, సీతాదేవి ఆ రోజు ఉపవాస దీక్షను చేపట్టారు.
అందరి ఆమోదం, కైకేయి ఆనందం
పట్టాభిషేక వార్త అంతఃపురానికి చేరినప్పుడు, కౌసల్య, సుమిత్రలతో పాటు కైకేయి కూడా ఎంతో సంతోషించింది. కైకేయికి రాముడంటే మిగతా కుమారుల కన్నా ఎక్కువ ప్రేమ. ఆమె రాముని తన కన్న కొడుకులాగే చూసుకునేది. ఈ శుభవార్తను చెప్పిన వారికి ఆమె విలువైన బహుమతులు ఇచ్చి తన ఆనందాన్ని పంచుకుంది. అయోధ్యలో ప్రతి ఒక్కరూ ఈ వేడుక కోసం ఉత్సాహంగా ఎదురుచూస్తున్నారు. ఎక్కడా అసూయ, ద్వేషం అనే ఛాయలు లేవు. కానీ, ఈ ప్రశాంత వాతావరణంలో, ఒక విషపు నాగులాంటి ఆలోచన ప్రవేశించడానికి సిద్ధంగా ఉంది. కైకేయి దాసి అయిన మంథర, ఈ సంతోషాన్ని చూసి కడుపుమంటతో రగిలిపోతోంది.
మంథర కుట్ర: కైకేయి మనసులో విష బీజాలు
మంథర కైకేయికి పుట్టింటి నుండి అరణంగా వచ్చిన దాసి. ఆమెకు గూని ఉండటం వల్ల, ఆమె మనసు కూడా వంకరగానే ఆలోచించేది. అయోధ్యలో జరుగుతున్న సంబరాలను చూసి, రాముడు రాజు కాబోతున్నాడని తెలుసుకుని, ఆమెలో అసూయ పెల్లుబికింది.
![]() |
మంథర |
రాముడు రాజైతే, కౌసల్య రాజమాత అవుతుంది, అప్పుడు తన రాణి కైకేయికి, తనకు ప్రాధాన్యత తగ్గిపోతుందని భయపడింది. భరతుడు రాజవ్వాలనే దురాలోచనతో, ఆమె పరుగుపరుగున కైకేయి మందిరానికి వెళ్లింది.
సంతోషం నుండి సంశయానికి
మంథర కోపంగా కైకేయి వద్దకు వెళ్లి, "ఓ వెర్రిదానా! నీకు ఎంత పెద్ద ముప్పు రాబోతోందో తెలియక ఇక్కడ ఆనందంగా ఉన్నావా? రేపు రాముడు రాజైతే, నీవు కౌసల్యకు దాసిగా బ్రతకవలసి వస్తుంది. నీ కొడుకు భరతుడు రామునికి సేవకుడిగా మిగిలిపోతాడు," అని కఠినంగా మాట్లాడింది. మొదట కైకేయి ఆమె మాటలను కొట్టిపారేసింది. "మంథరా! రాముడు నాకు భరతుని కన్నా ప్రియమైనవాడు. అతను ధర్మాత్ముడు. అతను రాజైతే అందరికన్నా ఎక్కువ సంతోషించేది నేనే," అని బదులిచ్చింది. కానీ మంథర తన ప్రయత్నాన్ని ఆపలేదు. గంటల తరబడి, కైకేయి మనసులో లేనిపోని భయాలను, అనుమానాలను నూరిపోసింది. "రాజ్యం చేతికి వచ్చాక ఎవరూ పాత మాటలను గుర్తుంచుకోరు. రాముడు భరతుని రాజ్యానికి దూరంగా పంపిస్తాడు లేదా చంపిస్తాడు," అని చెప్పి ఆమె మాతృప్రేమను రెచ్చగొట్టింది.
కైకేయి రెండు వరాలు: దశరథుని ధర్మ సంకటం
మంథర మాటలతో కైకేయి మనసు నెమ్మదిగా విషపూరితమైంది. రామునిపై ఉన్న ప్రేమ స్థానంలో, తన కొడుకు భవిష్యత్తు గురించిన భయం ఆవరించింది. తన స్థానం, తన కొడుకు అధికారం కోసం ఆమె ఎంతకైనా తెగించడానికి సిద్ధపడింది. అప్పుడు మంథర, "రాణీ! నీకు గుర్తుందా? చాలా ఏళ్ల క్రితం, దేవాసుర యుద్ధంలో దశరథ మహారాజు గాయపడినప్పుడు, నీవు ఆయన ప్రాణాలను కాపాడావు. అప్పుడు ఆయన సంతోషించి నీకు రెండు వరాలు ఇస్తానని మాట ఇచ్చాడు. వాటిని అడగడానికి ఇదే సరైన సమయం," అని గుర్తుచేసింది.
కోపగృహంలో కైకేయి, దశరథుని వాగ్దానం
మంథర సలహా మేరకు, కైకేయి విలువైన ఆభరణాలు తీసివేసి, మాసిన వస్త్రాలు ధరించి, కోపగృహంలోకి (అలిగే గది) వెళ్లి, నేలపై పడుకుంది. పట్టాభిషేక వేళ తన ప్రియమైన భార్య కోపగృహంలో ఉందని తెలిసి, దశరథుడు ఆందోళనతో అక్కడికి పరుగున వెళ్లాడు. ఆమెను బ్రతిమలాడాడు, కారణం అడిగాడు. అప్పుడు కైకేయి, "రాజా! మీరు నాకు పూర్వం ఇస్తానన్న రెండు వరాలను ఇప్పుడు నెరవేరిస్తేనే నేను శాంతిస్తాను. నా కుమారుడైన రామునిపై ఒట్టు వేసి మాట ఇవ్వండి," అని పట్టుబట్టింది. రామునిపై ఉన్న ప్రేమతో, ఆమె అడిగేదేదో చిన్న కోరికే అయి ఉంటుందని భావించి, దశరథుడు ఏమాత్రం ఆలోచించకుండా ప్రమాణం చేశాడు. అప్పుడు కైకేయి తన కఠినమైన కోరికలను బయటపెట్టింది:
మొదటి వరం: నా కుమారుడైన భరతునికి పట్టాభిషేకం చేయాలి.
రెండవ వరం: రాముడు నారచీరలు (ముని వస్త్రాలు) ధరించి, పద్నాలుగు సంవత్సరాలు దండకారణ్యంలో వనవాసం చేయాలి.
ఈ మాటలు విన్న దశరథుడు పిడుగుపడినట్లు కుప్పకూలిపోయాడు. ఆయన గుండె బద్దలైంది. "ఛీ! పాపాత్మురాలా! ఏమి కోరావు? రాముడు నీకేమి అపకారం చేశాడు?" అని విలపించాడు, బ్రతిమలాడాడు, కోపపడ్డాడు. కానీ, కైకేయి మాత్రం సత్యానికి కట్టుబడి ఉండమని, ఇచ్చిన మాట తప్పితే ఇక్ష్వాకు వంశ కీర్తి మంటగలుస్తుందని హెచ్చరిస్తూ, కొంచెం కూడా కరగలేదు.
ముగింపు
ఒక దాసి అసూయ, ఒక రాణి మాతృప్రేమతో కూడిన దురాశ, మరియు ఒక రాజు ఇచ్చిన మాటకు కట్టుబడే ధర్మం... ఈ మూడు కలిసి రామాయణ కథను విషాదభరితం చేశాయి. పట్టాభిషేక సంబరాలతో కళకళలాడవలసిన అయోధ్య, కన్నీటి సంద్రంలో మునిగిపోయింది. కైకేయి కోరిన ఈ కఠినమైన వరాలు, కేవలం రాముని వనవాసానికే కాదు, దశరథుని మరణానికి, భరతుని పశ్చాత్తాపానికి, మరియు భవిష్యత్తులో జరగబోయే మహా సంగ్రామానికి కూడా కారణమయ్యాయి. విధి ఎంత బలీయమైనదో ఈ ఘట్టం మనకు తెలియజేస్తుంది.
రేపటి కథలో, ఈ వార్త తెలిసిన శ్రీరాముడు ఎలా స్పందించాడు? ఆయన తన తండ్రి మాటను, పినతల్లి కోరికను ఎలా స్వీకరించాడో తెలుసుకుందాం.
ఈ కథపై మీ అభిప్రాయాలను కామెంట్స్లో పంచుకోండి.
తరచుగా అడిగే ప్రశ్నలు (FAQs)
1. మంథర ఎవరు? ఆమె కైకేయి మనసును ఎందుకు మార్చింది?
మంథర కైకేయికి పుట్టింటి నుండి వచ్చిన దాసి. రాముడు రాజైతే కౌసల్య రాజమాత అవుతుందని, అప్పుడు తన రాణి కైకేయికి, తనకు ప్రాధాన్యత తగ్గిపోతుందనే అసూయతో, భరతుడిని రాజును చేయాలనే కుట్రతో కైకేయి మనసును మార్చింది.
2. కైకేయి కోరిన రెండు వరాలు ఏమిటి?
మొదటి వరం: భరతునికి పట్టాభిషేకం చేయాలి. రెండవ వరం: రాముడు 14 సంవత్సరాలు వనవాసం చేయాలి.
3. దశరథుడు కైకేయికి వరాలు ఎప్పుడు ఇస్తానని మాట ఇచ్చాడు?
పూర్వం దేవాసుర యుద్ధంలో శంబరాసురునితో పోరాడుతున్నప్పుడు, దశరథుడు గాయపడగా, కైకేయి తన రథాన్ని నడిపి ఆయన ప్రాణాలను కాపాడింది. అప్పుడు సంతోషించి, దశరథుడు ఆమెకు రెండు వరాలు ఇస్తానని మాట ఇచ్చాడు.
4. పట్టాభిషేకం జరగాల్సి ఉండగా రాముడు ఎందుకు వనవాసానికి వెళ్ళవలసి వచ్చింది?
కైకేయి తన రెండు వరాలను ఉపయోగించి, రాముని వనవాసానికి పంపి, తన కుమారుడైన భరతునికి పట్టాభిషేకం చేయమని దశరథుడిని కోరింది. ఇచ్చిన మాటకు కట్టుబడిన దశరథుడు, తండ్రి మాటను నిలబెట్టడానికి రాముడు వనవాసానికి వెళ్లారు.
5. కోపగృహం అంటే ఏమిటి?
ప్రాచీన కాలంలో రాజుల భవనాలలో, రాణులు లేదా రాజులు తమ అసంతృప్తిని లేదా కోపాన్ని ప్రదర్శించడానికి ఏకాంతంగా ఉండే గదిని 'కోపగృహం' అనేవారు.
Also Read :
సీతా స్వయంవరం, శివధనుర్భంగం Ramayanam Day 4
అహల్యా శాప విమోచనం, మిథిలా ప్రయాణం Ramayanam Day 3
విశ్వామిత్రుని రాక, యాగ రక్షణ Ramayanam Day 2
దశరథుని పుత్రకామేష్ఠి యాగం, శ్రీరామాదుల జననం Ramayanam Day 1