రామాయణం ముప్పైయవ రోజు: శ్రీరామ పట్టాభిషేకం, రామరాజ్య స్థాపన
రామాయణ మహా యజ్ఞంలో మనం గడిచిన 29 రోజులుగా శ్రీరాముని అద్భుతమైన ప్రయాణంలో పయనించాము. ఆయన జననం నుండి, వనవాస దీక్ష, సీతాపహరణం, లంకాదహనం, మరియు రావణ సంహారం వరకు ఎన్నో ఉత్కంఠభరితమైన, భావోద్వేగభరితమైన, వీరోచితమైన ఘట్టాలను చూశాం. నిన్నటి రోజున, సీతాదేవి తన పాతివ్రత్యాన్ని అగ్నిపరీక్ష ద్వారా లోకానికి చాటి, శ్రీరామునితో తిరిగి ఏకమైంది. పద్నాలుగు సంవత్సరాల వనవాస గడువు ముగియడంతో, ఆ ధర్మమూర్తులు పుష్పక విమానంపై, తమ ప్రియమైన మిత్రులతో కలిసి అయోధ్యకు తిరుగు ప్రయాణమయ్యారు.
నేటి కథ, ఈ 30 రోజుల యాత్రకు, రామాయణ మహా కావ్యానికి మకుటాయమానమైన ముగింపు. ఇది కేవలం ఒక ముగింపు కాదు, ఒక నూతన శకానికి ఆరంభం. పద్నాలుగేళ్ల నిరీక్షణ ఫలించిన క్షణం. తమ్ముని త్యాగానికి, ప్రజల ప్రేమకు ప్రతిఫలం దక్కిన శుభ సందర్భం. నేటి కథలో, శ్రీరాముడు అయోధ్యకు ఎలా తిరిగి వచ్చాడు? భరతునితో ఆయన పునఃసమాగమం ఎలా జరిగింది? చరిత్రలోనే అత్యంత వైభవోపేతంగా జరిగిన శ్రీరామ పట్టాభిషేకం ఎలా సాగింది? మరియు తరతరాలకు ఆదర్శంగా నిలిచిన "రామరాజ్యం" అంటే ఏమిటి? అనే విషయాలను తెలుసుకుందాం. ఇది చీకటిని చీల్చుకుని వచ్చిన వెలుగు రేఖ, దుఃఖం తర్వాత వచ్చిన ఆనందపు జల్లు, అధర్మంపై ధర్మం సాధించిన శాశ్వత విజయోత్సవం.
అయోధ్యకు రాక, భరతుని ఆనందం
పుష్పక విమానం వాయువేగంతో అయోధ్య వైపు ప్రయాణిస్తోంది. దారిలో శ్రీరాముడు, సీతకు తాము వనవాసంలో గడిపిన ప్రదేశాలను, వారు నిర్మించిన రామసేతును చూపిస్తూ, గడిచిన జ్ఞాపకాలను నెమరువేసుకుంటున్నాడు. విమానం గంగా నది తీరంలోని భరద్వాజ మహర్షి ఆశ్రమాన్ని సమీపించింది. రాముడు, తన వనవాస గడువు పూర్తికావడానికి ఇంకా ఒక రోజు ఉందని, తాను ముందుగా అయోధ్యకు వెళితే భరతుడు మాట తప్పాడని బాధపడతాడని భావించాడు. అందుకే, ఆ రోజు రాత్రి భరద్వాజ మహర్షి ఆశ్రమంలో గడపాలని నిశ్చయించుకున్నాడు.
హనుమంతుని సందేశం, నందిగ్రామంలో నిరీక్షణ
శ్రీరాముడు హనుమంతుని పిలిచి, "హనుమా! నీవు వెంటనే నందిగ్రామానికి వెళ్లి, నా సోదరుడు భరతునికి నా రాక గురించి, మా క్షేమ సమాచారం గురించి తెలియజేయి. నేను వస్తున్నానని తెలిసి అతని ముఖంలో ఎలాంటి భావాలు కలుగుతాయో గమనించి రా," అని చెప్పాడు. హనుమంతుడు మానవ రూపంలో నందిగ్రామానికి వెళ్ళాడు. అక్కడ భరతుడు, నారచీరలు ధరించి, జటలు కట్టిన జుట్టుతో, కృశించిపోయిన శరీరంతో, రాముని పాదుకల ముందు కూర్చుని, ఒక సేవకుడిలా రాజ్య వ్యవహారాలను చూసుకుంటున్నాడు. హనుమంతుడు అతనికి నమస్కరించి, "భరతా! నీ అన్న శ్రీరాముడు, సీతాలక్ష్మణులతో క్షేమంగా తిరిగి వస్తున్నాడు," అని శుభవార్తను చెప్పాడు. ఆ మాట వినగానే, భరతుడు ఆనందంతో స్పృహ తప్పి పడిపోయాడు. తేరుకున్న తర్వాత, ఆయన కళ్ల నుండి ఆనందభాష్పాలు ఆగలేదు. ఆ శుభవార్తను తెచ్చిన హనుమంతుడిని ప్రేమతో ఆలింగనం చేసుకున్నాడు.
భరత మిలాప్, నగర ప్రవేశం
మరుసటి రోజు ఉదయం, భరతుడు శత్రుఘ్నునితో కలిసి, మంత్రులు, తల్లులు, మరియు యావత్ అయోధ్య ప్రజలతో శ్రీరామునికి స్వాగతం పలకడానికి నందిగ్రామం నుండి బయలుదేరాడు. ఇంతలో, ఆకాశంలో పుష్పక విమానం కనిపించింది. విమానం నేలపైకి దిగగానే, భరతుడు పరుగున వెళ్లి, పద్నాలుగేళ్ల తర్వాత చూస్తున్న తన అన్న శ్రీరాముని పాదాలపై పడ్డాడు. రాముడు భరతుడిని పైకి లేపి, గుండెలకు హత్తుకున్నాడు. ఆ సోదరుల ఆలింగనం, వారి కన్నీళ్లు, వారి ప్రేమ చూసి అక్కడి వారందరి హృదయాలు ద్రవించిపోయాయి. రాముడు, లక్ష్మణుడు, సీత అందరూ తమ తల్లులైన కౌసల్య, సుమిత్ర, మరియు పశ్చాత్తాపంతో కుమిలిపోతున్న కైకేయి పాదాలకు నమస్కరించారు.
అయోధ్యలో ఆనందోత్సవాలు
అక్కడి నుండి, శ్రీరాముని ఊరేగింపు మహావైభవంగా అయోధ్య నగరంలోకి ప్రవేశించింది. పద్నాలుగేళ్ల పాటు తమ రాజు కోసం ఎదురుచూసిన అయోధ్య ప్రజల ఆనందానికి అవధులు లేవు. నగరంలోని ప్రతి వీధిని శుభ్రం చేసి, తోరణాలు కట్టి, రంగవల్లులతో అలంకరించారు. ప్రతి ఇల్లు దీపాలతో, పతాకాలతో కళకళలాడుతోంది. ప్రజలు వీధులలోకి వచ్చి, నాట్యం చేస్తూ, పాటలు పాడుతూ, శ్రీరామునిపై పూలవర్షం కురిపించారు. ఆ ఏనుగులు, గుర్రాలు, రథాలతో, మంగళ వాయిద్యాలతో, వేద పండితుల మంత్రోచ్ఛారణలతో ఆ ఊరేగింపు ఒక పండుగలా సాగింది. చీకటిని చీల్చుకుని సూర్యుడు ఉదయించినట్లు, తమ రాముడు తిరిగి రావడంతో అయోధ్య మళ్ళీ వెలుగులతో నిండిపోయింది.
శ్రీరామ పట్టాభిషేకం: ఒక దివ్య వైభోగం
అయోధ్యకు చేరుకున్న తర్వాత, రాజ గురువు వశిష్ఠుడు పట్టాభిషేకానికి శుభ ముహూర్తాన్ని నిశ్చయించాడు. పట్టాభిషేక మహోత్సవానికి దేవతలు, గంధర్వులు, ఋషులు, మరియు పొరుగు రాజ్యాల రాజులందరూ విచ్చేశారు. శ్రీరాముడు, సీతాదేవికి మంగళ స్నానాలు చేయించి, దివ్యమైన పట్టు వస్త్రాలు, అమూల్యమైన ఆభరణాలతో అలంకరించారు.
లోక కల్యాణ కారకుడు
వశిష్ఠుడు, వామదేవుడు వంటి మహర్షులు, రత్నాలతో పొదిగిన స్వర్ణ సింహాసనంపై సీతారాములను కూర్చోబెట్టారు. నాలుగు సముద్రాల నుండి, సకల పుణ్య నదుల నుండి తెచ్చిన పవిత్ర జలాలతో, వేదమంత్రాల మధ్య శ్రీరామునికి అభిషేకం చేశారు. హనుమంతుడు, సుగ్రీవుడు, అంగదుడు, విభీషణుడు వంటి మిత్రులు ఛత్రచామరాలు పడుతూ రామునికి సేవ చేశారు. వశిష్ఠుడు, శ్రీరామునికి ఇక్ష్వాకు వంశపు రాజ కిరీటాన్ని అలంకరించాడు. ఆ క్షణంలో, శ్రీరాముడు, సీతాదేవితో కలిసి, సాక్షాత్తు లక్ష్మీనారాయణుల్లా ప్రకాశించాడు. ప్రజలందరూ "జై శ్రీరామ్! మహారాజు శ్రీరామచంద్రునికి జై!" అంటూ జయజయధ్వానాలు చేశారు. దేవతలు ఆకాశం నుండి పూలవర్షం కురిపించారు. ఆ దృశ్యం, ముల్లోకాలకు ఆనందాన్ని కలిగించిన ఒక దివ్య వైభోగం.
రామరాజ్య స్థాపన: ఒక ఆదర్శ పాలన
శ్రీరాముడు పట్టాభిషిక్తుడైన తర్వాత, అయోధ్యలో ఒక సువర్ణయుగం ప్రారంభమైంది. ఆయన పాలననే "రామరాజ్యం" అని కీర్తిస్తారు. రామరాజ్యం అంటే కేవలం ఒక రాజు యొక్క పాలన కాదు, అది ఒక ఆదర్శవంతమైన, ధర్మబద్ధమైన జీవన విధానం.
ధర్మం, శాంతి, మరియు శ్రేయస్సు
రామరాజ్యంలో, ప్రజలందరూ ధర్మాన్ని పాటించేవారు. ఎక్కడా అసత్యం, దొంగతనం, హింస అనేవి లేవు. ప్రజలకు రాజుపై ఎలాంటి భయం లేదు, కేవలం ప్రేమ, గౌరవం మాత్రమే ఉండేవి. రైతులు సకాలంలో వర్షాలు కురవడంతో, పంటలు సమృద్ధిగా పండించి, సుఖంగా జీవించేవారు. వ్యాపారులు నిజాయితీగా వ్యాపారం చేసేవారు. రాజ్యంలో ఎలాంటి రోగాలు, రుగ్మతలు లేవు. ప్రజలు దీర్ఘాయువుతో, ఆరోగ్యంగా జీవించేవారు. తండ్రులు తమ కుమారుల మరణాన్ని చూడవలసిన అవసరం రాలేదు. ప్రతి ఒక్కరూ తమ కర్తవ్యాన్ని నిర్వర్తిస్తూ, సంతృప్తితో, ఆనందంగా జీవించేవారు. శ్రీరాముడు, తన ప్రజల సుఖమే తన సుఖంగా, వారి కష్టమే తన కష్టంగా భావించి, ఒక ఆదర్శ పాలకుడిగా, తండ్రిలా రాజ్యాన్ని ఏలాడు. ఆయన పాలనలో ధర్మం నాలుగు పాదాలపై నడిచింది. ఆ పాలనే, ఈనాటికీ ప్రపంచంలోని పాలకులందరికీ ఒక ఆదర్శంగా నిలిచిపోయింది. శ్రీరాముడు పదకొండు వేల సంవత్సరాలు రాజ్యాన్ని పాలించి, అశ్వమేధ యాగం వంటి ఎన్నో గొప్ప యజ్ఞాలను చేసి, తన కీర్తిని దశదిశలా వ్యాపింపజేశాడు.
ముగింపు
శ్రీరామ పట్టాభిషేకంతో, శ్రీరాముని కథ సుఖాంతమైంది. పద్నాలుగేళ్ల వనవాసం, ఎన్నో కష్టాలు, త్యాగాల తర్వాత, ధర్మం చివరకు విజయం సాధించింది. ఈ 30 రోజుల రామాయణ కథా యాత్ర, మనకు జీవితంలోని ఎన్నో విలువలను నేర్పింది - పితృవాక్య పరిపాలన, సోదర ప్రేమ, పాతివ్రత్యం, స్వామిభక్తి, స్నేహధర్మం, శరణాగత రక్షణ, మరియు అధర్మంపై ధర్మం యొక్క అంతిమ విజయం. రామాయణం కేవలం ఒక కథ కాదు, అది ఒక జీవన వేదం. శ్రీరాముని పాత్ర, ఆయన పాలన మనందరికీ ఆదర్శం.
ఈ 30 రోజుల పాటు నాతో పాటు ఈ అద్భుతమైన ప్రయాణంలో పయనించినందుకు మీ అందరికీ నా హృదయపూర్వక ధన్యవాదాలు. ఈ కథలోని నీతిని మన జీవితంలో ఆచరిస్తూ, ధర్మ మార్గంలో నడుద్దాం. జై శ్రీరామ్!
తరచుగా అడిగే ప్రశ్నలు (FAQs)
1. శ్రీరాముడు తన రాకను భరతునికి ముందుగా ఎలా తెలియజేశాడు?
శ్రీరాముడు, హనుమంతునిని దూతగా పంపి, తాను క్షేమంగా తిరిగి వస్తున్నానని భరతునికి ముందుగా తెలియజేశాడు.
2. భరతుడు పద్నాలుగు సంవత్సరాలు ఎక్కడ నివసించాడు?
భరతుడు సింహాసనాన్ని అధిష్టించకుండా, అయోధ్యకు సమీపంలోని నందిగ్రామం అనే ప్రదేశంలో, రాముని పాదుకలకు సేవ చేస్తూ, ఒక తపస్విలా నివసించాడు.
3. శ్రీరామ పట్టాభిషేకానికి పవిత్ర జలాలను ఎక్కడి నుండి తీసుకువచ్చారు?
వానరులు, నాలుగు సముద్రాలతో పాటు, ప్రపంచంలోని సకల పుణ్య నదుల నుండి పవిత్ర జలాలను తీసుకువచ్చి, శ్రీరామునికి అభిషేకం చేశారు.
4. రామరాజ్యం అంటే ఏమిటి?
రామరాజ్యం అంటే ధర్మం, న్యాయం, శాంతి, మరియు శ్రేయస్సులతో కూడిన ఒక ఆదర్శవంతమైన పాలన. ఈ రాజ్యంలో ప్రజలు ఎలాంటి భయం, రోగాలు, దుఃఖం లేకుండా సుఖసంతోషాలతో జీవిస్తారు.
5. శ్రీరాముడు ఎంతకాలం రాజ్యాన్ని పాలించాడు?
శ్రీరాముడు పదకొండు వేల సంవత్సరాల పాటు అయోధ్యను, కోసల దేశాన్ని ధర్మబద్ధంగా పాలించాడని పురాణాలు చెబుతున్నాయి.