ఢిల్లీ క్లౌడ్ సీడింగ్ ప్రయోగం ఫెయిల్.. మేఘాలు మొరాయించాయి!
కాలుష్య రాజధానిగా మారిన ఢిల్లీలో వాయు కాలుష్యాన్ని తరిమికొట్టేందుకు రేఖా గుప్తా సారథ్యంలోని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం చేపట్టిన ‘క్లౌడ్ సీడింగ్’ ప్రయోగం విఫలమైంది. ఐఐటీ-కాన్పూర్ సహకారంతో నిన్న (మంగళవారం, అక్టోబర్ 28) మేఘమథన క్రతువుకు శ్రీకారం చుట్టారు. అయితే, మేఘాల్లో వర్షం కురిపించేంత తగినంత తేమ లేకపోవడంతో ఈ ప్రయోగం సఫలం కాలేదు. దీంతో, ఈ ప్రక్రియను ప్రస్తుతానికి నిలిపివేస్తున్నట్లు ప్రభుత్వం ప్రకటించింది.
ప్రయోగం జరిగిందిలా..
ఢిల్లీలో కాలుష్య నియంత్రణకు తాత్కాలిక ఉపశమనంగా, కృత్రిమ వర్షం కురిపించడానికి ప్రభుత్వం సుమారు రూ.3.21 కోట్లు కేటాయించింది. ఇందులో భాగంగా, ప్రత్యేక సెస్నా విమానాలు కాన్పూర్ నుంచి బయల్దేరి, ఢిల్లీలోని బురారీ, నార్త్ కరోల్ బాగ్, మయూర్ విహార్ సహా 8 ప్రాంతాల్లోని మేఘాలపై సిల్వర్ అయోడైడ్, సోడియం క్లోరైడ్ మిశ్రమాలను చల్లాయి. అయినప్పటికీ, మేఘాల్లో తేమ శాతం కేవలం 20 శాతం మాత్రమే ఉండటంతో వర్షం కురవలేదు.
వర్షం కురవకున్నా.. ఫలించినట్లే అంటున్న ఐఐటీ
ఈ ప్రయోగంపై ఐఐటీ కాన్పూర్ డైరెక్టర్ మనీంద్ర అగర్వాల్ ఈరోజు (బుధవారం) మీడియాతో మాట్లాడుతూ, క్లౌడ్ సీడింగ్ ద్వారా కృత్రిమ వర్షం కురిపించలేకపోయినా, భవిష్యత్ ప్రయత్నాలకు ఇది ముఖ్యమైన సమాచారాన్ని అందించిందని తెలిపారు. ఢిల్లీలోని 15 మానిటరింగ్ స్టేషన్ల ద్వారా సేకరించిన డేటా ప్రకారం, రసాయనాలు చల్లిన తర్వాత PM 2.5, PM 10 మలినాల స్థాయిలో 6 నుండి 10 శాతం వరకు స్వల్ప తగ్గుదల కనిపించిందని ఆయన చెప్పారు.
ఖరీదైన, తాత్కాలిక పరిష్కారమే
అయితే, పర్యావరణవేత్తలు మాత్రం ఈ ప్రయోగాన్ని విమర్శిస్తున్నారు. ఇంత ఖరీదైన ప్రక్రియ (రూ.3.21 కోట్లు) కాలుష్యానికి కేవలం తాత్కాలిక ఉపశమనం మాత్రమేనని, దీనిని శాశ్వత పరిష్కారంగా భావించకూడదని వారు అభిప్రాయపడుతున్నారు.
ఢిల్లీ ప్రభుత్వం ఎంతో ఆర్భాటంగా ప్రారంభించిన క్లౌడ్ సీడింగ్ ప్రయోగం, ప్రకృతి సహకరించకపోవడంతో మొదటికే మోసం వచ్చింది. కాలుష్యానికి మూలకారణాలను పరిష్కరించకుండా, ఇలాంటి తాత్కాలిక ప్రయోగాలపై కోట్ల రూపాయలు ఖర్చు చేయడంపై భిన్నాభిప్రాయాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి.
ఢిల్లీ వంటి నగరాల్లో కాలుష్యాన్ని నియంత్రించడానికి 'క్లౌడ్ సీడింగ్' వంటి ఖరీదైన ప్రయోగాలు సరైనవేనని మీరు భావిస్తున్నారా? లేక కాలుష్య మూలాలపై దృష్టి పెట్టాలా? కామెంట్లలో పంచుకోండి.
