తిరుపతి ఆలయాన్ని ఎవరు నిర్మించారు? ఆశ్చర్యపరిచే నిజాలు
"తిరుపతి ఆలయాన్ని ఎవరు నిర్మించారు?" ఈ ప్రశ్నకు ఒక్క మాటలో, ఒక్క వ్యక్తి పేరుతో సమాధానం చెప్పడం అసాధ్యం. ఎందుకంటే, ఈ కలియుగ వైకుంఠం ఒక్క రోజులో, ఒక్క రాజవంశం చేతిలో రూపుదిద్దుకోలేదు. నేడు మనం చూస్తున్న ఈ మహా నిర్మాణం వెనుక శతాబ్దాల చరిత్ర, అనేక రాజవంశాల భక్తి, అంకితభావం దాగి ఉన్నాయి. ఇది కేవలం రాతి కట్టడం కాదు, ఇది తరతరాల భక్తుల విశ్వాసానికి ప్రతిరూపం. ఈ కథనంలో, తిరుపతి ఆలయ చరిత్రను, దాని నిర్మాణంలో పాలుపంచుకున్న ముఖ్యమైన రాజులు, రాజవంశాల గురించి వివరంగా తెలుసుకుందాం.
పురాతన మూలాలు: స్వయంభూ క్షేత్రం
తిరుమల క్షేత్రం యొక్క మూలాలు అత్యంత పురాతనమైనవి. ఇది ఒక 'స్వయంభూ' క్షేత్రంగా, అంటే భగవంతుడు స్వయంగా వెలసిన ప్రదేశంగా భక్తులు విశ్వసిస్తారు. ప్రాచీన తమిళ 'సంగం' సాహిత్యంలో, అలాగే ఆళ్వార్ల దివ్య ప్రబంధాలలో (క్రీ.శ. 5వ నుండి 10వ శతాబ్దం మధ్య) ఈ క్షేత్రం గురించి ప్రస్తావనలు ఉన్నాయి. ఆరంభంలో, ఇది కేవలం కొండలపై వెలసిన ఒక చిన్న ఆలయంగా ఉండేది.
పల్లవులు మరియు చోళుల కాలం: ఆలయానికి తొలి రూపం
ఆలయ నిర్మాణానికి స్పష్టమైన రూపాన్ని ఇవ్వడం పల్లవుల కాలంలో (క్రీ.శ. 6వ శతాబ్దం తర్వాత) ప్రారంభమైందని చారిత్రక ఆధారాలు సూచిస్తున్నాయి. పల్లవ రాణి సామవై (9వ శతాబ్దం) స్వామివారికి విలువైన ఆభరణాలు సమర్పించి, ఆలయంలో భోగ శ్రీనివాసమూర్తి విగ్రహాన్ని ప్రతిష్ఠింపజేసినట్లు శాసనాలు ఉన్నాయి.
ఆ తర్వాత, 10వ శతాబ్దం నుండి చోళుల రాజవంశం ఆలయ అభివృద్ధిలో కీలక పాత్ర పోషించింది. చోళ రాజులు ఆలయానికి భూములను దానంగా ఇవ్వడమే కాకుండా, గర్భగుడిని (ఆనంద నిలయం) పునర్నిర్మించి, ఆలయ గోడలను విస్తరించారు. నేటికీ మనం గర్భగుడి గోడలపై చూసే అనేక శాసనాలు చోళుల కాలం నాటివే.
పాండ్యుల సేవ
చోళుల తర్వాత, పాండ్య రాజులు కూడా ఆలయానికి తమ వంతు సేవ చేశారు. వారు ఆలయానికి చిన్న చిన్న నిర్మాణాలు, ఆభరణాలు సమర్పించారు. ఈ కాలంలోనే ఆలయ ప్రాకారాలు, కొన్ని మండపాల నిర్మాణం జరిగినట్లు తెలుస్తోంది.
స్వర్ణయుగం: విజయనగర సామ్రాజ్యం (14వ - 17వ శతాబ్దం)
నేడు మనం చూస్తున్న తిరుమల ఆలయ వైభవానికి, బ్రహ్మాండమైన నిర్మాణ శైలికి అసలైన కారకులు విజయనగర రాజులు. వీరి పరిపాలనా కాలాన్ని తిరుమల చరిత్రలో "స్వర్ణయుగం"గా పిలుస్తారు. వీరి కాలంలోనే ఆలయం అపారమైన సంపదతో, అద్భుతమైన కట్టడాలతో విలసిల్లింది.
ముఖ్యంగా, సాళువ నరసింహరాయలు ఆలయానికి అనేక గ్రామాలు దానం చేసి, గోపురాలను నిర్మింపజేశారు. అయితే, ఈ వంశంలో శ్రీకృష్ణదేవరాయలు చేసిన సేవ అజరామరమైనది. ఆయన శ్రీవారికి పరమ భక్తుడు. శ్రీకృష్ణదేవరాయలు తన పాలనా కాలంలో ఏడుసార్లు తిరుమలను సందర్శించారు. ఆయన తన భార్యలతో కలిసి స్వామివారిని దర్శించుకుంటున్నట్లుగా ఉన్న విగ్రహాలు (ప్రతిమా మండపం) నేటికీ ఆలయంలో మనం చూడవచ్చు.
ఆయన ఆలయ గర్భగుడి విమానానికి (ఆనంద నిలయం) బంగారు తాపడం చేయించారు, దీనివల్ల అది "బంగారు గుడి"గా ప్రసిద్ధి చెందింది. అంతేకాకుండా, స్వామివారికి లెక్కలేనన్ని మణిమాణిక్యాలు, బంగారు ఆభరణాలు, మరియు అనేక గ్రామాలను దానంగా ఇచ్చారు. ఆలయంలోని అద్భుతమైన గాలి గోపురం, అనేక మండపాలు వీరి కాలంలోనే నిర్మించబడ్డాయి.
ఆధునిక కాలం మరియు TTD ఆవిర్భావం
విజయనగర సామ్రాజ్యం పతనం తర్వాత, మరాఠాలు, మైసూరు రాజులు, మరియు చివరికి ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ ఆధీనంలోకి ఆలయం వచ్చింది. బ్రిటిష్ పాలనలో, ఆలయ నిర్వహణ కోసం 1843లో 'మహంతుల' వ్యవస్థను ప్రవేశపెట్టారు. ఈ వ్యవస్థ అనేక దశాబ్దాల పాటు కొనసాగింది.
స్వాతంత్య్రానికి పూర్వమే, 1933లో, ఆలయ నిర్వహణలో లోపాలను సరిదిద్దడానికి, భక్తుల సౌకర్యాలను మెరుగుపరచడానికి మద్రాస్ ప్రభుత్వం తిరుమల తిరుపతి దేవస్థానం (TTD)ను ఏర్పాటు చేసింది. అప్పటి నుండి, ఆలయ నిర్వహణ, అభివృద్ధి బాధ్యతలను TTD చూసుకుంటోంది. నేడు మనం చూస్తున్న అన్నదానం, వసతి సముదాయాలు, క్యూ లైన్ వ్యవస్థలు వంటివన్నీ TTD ఆధ్వర్యంలోనే అభివృద్ధి చేయబడ్డాయి.
తరచుగా అడిగే ప్రశ్నలు (FAQs)
ఒక్క మాటలో, తిరుపతి ఆలయాన్ని ఎవరు నిర్మించారు?
తిరుపతి ఆలయాన్ని ఏ ఒక్క వ్యక్తీ నిర్మించలేదు. ఇది శతాబ్దాల కాలంలో పల్లవులు, చోళులు, పాండ్యులు, మరియు ముఖ్యంగా విజయనగర రాజుల వంటి అనేక రాజవంశాల సమష్టి కృషితో, భక్తితో నిర్మించబడిన ఒక అద్భుతమైన కట్టడం.
ఆలయానికి శ్రీకృష్ణదేవరాయలు పాత్ర ఏమిటి?
శ్రీకృష్ణదేవరాయలు ఆలయ చరిత్రలో అత్యంత ముఖ్యమైన దాత. ఆయన ఆలయ గర్భగుడికి బంగారు తాపడం చేయించారు, అపారమైన సంపదను, ఆభరణాలను సమర్పించారు, మరియు అనేక మండపాలను నిర్మించి ఆలయ వైభవాన్ని పరాకాష్టకు చేర్చారు.
తిరుమల శ్రీవారి ఆలయం ఒక అద్భుతమైన చారిత్రక కట్టడం. ఇది ఒక తరం నుండి మరో తరానికి సంక్రమించిన భక్తికి, కళకు, సంస్కృతికి నిదర్శనం. ప్రతి రాజవంశం తమ భక్తిని చాటుకుంటూ ఈ ఆలయానికి ఎంతో కొంత సమర్పించుకుంది. అందుకే, ఈ ఆలయం కేవలం ఒక ప్రార్థనా స్థలం మాత్రమే కాదు, ఇది మన చరిత్రకు, మన వారసత్వానికి ప్రతీక.
తిరుమల ఆలయ చరిత్ర గురించి మీకు తెలిసిన ఇతర ఆసక్తికరమైన విషయాలు ఏమైనా ఉన్నాయా? మీ అభిప్రాయాలను క్రింద కామెంట్లలో పంచుకోండి. ఈ విలువైన సమాచారాన్ని మీ స్నేహితులతో షేర్ చేయండి!
మరిన్ని ఆర్టికల్స్ కోసం telugu13.com ను అనుసరించండి.
