జెండా వందనం: ఎగురవేయడం మరియు ఆవిష్కరణ మధ్య తేడా మీకు తెలుసా?
ప్రతి సంవత్సరం ఆగస్టు 15 మరియు జనవరి 26 తేదీలలో మనమందరం ఎంతో గర్వంగా, దేశభక్తితో జెండా వందనం చేస్తాం. అయితే, ఈ రెండు రోజులలో జరిగే జెండా వందన కార్యక్రమాలలో ఒక ముఖ్యమైన తేడా ఉందని మీలో ఎంతమందికి తెలుసు? చాలామందికి తెలియని ఈ ఆసక్తికరమైన విషయాన్ని స్పష్టంగా, సులభంగా అర్థం చేసుకుందాం.
ఆగస్టు 15న జెండాను ఎగురవేస్తారు (Flag Hoisting), జనవరి 26న జెండాను ఆవిష్కరిస్తారు (Flag Unfurling). ఈ రెండూ వేర్వేరు పద్ధతులు మరియు వాటి వెనుక వేర్వేరు చారిత్రక కారణాలు ఉన్నాయి.
పద్ధతిలో తేడా: ఎగురవేయడం vs ఆవిష్కరణ
ఈ రెండు కార్యక్రమాల మధ్య ఉన్న ప్రధానమైన మరియు మొదటి తేడా జెండాను ఎగరేసే విధానంలోనే ఉంటుంది.
ఆగస్టు 15 - జెండా ఎగురవేయడం (Flag Hoisting)
స్వాతంత్య్ర దినోత్సవం నాడు, జాతీయ పతాకాన్ని జెండా స్తంభం యొక్క కింది భాగంలో కడతారు. అక్కడి నుండి తాడు సహాయంతో పైకి లాగి, ఆ తర్వాత విప్పి ఎగురవేస్తారు.
- ఎందుకు ఇలా చేస్తారు?: ఇది చారిత్రక సంఘటనకు ప్రతీక. 1947, ఆగస్టు 15న బ్రిటిష్ వారి యూనియన్ జాక్ జెండాను కిందకు దించి, మన త్రివర్ణ పతాకాన్ని పైకి ఎగురవేశారు. ఇది ఒక కొత్త దేశం యొక్క ఆవిర్భావాన్ని, బ్రిటిష్ పాలన అంతమై భారతదేశం స్వాతంత్య్రం పొందిందని సూచిస్తుంది.
జనవరి 26 - జెండా ఆవిష్కరణ (Flag Unfurling)
గణతంత్ర దినోత్సవం నాడు, జాతీయ పతాకం అప్పటికే జెండా స్తంభం యొక్క పై భాగంలో కట్టి ఉంటుంది. దానిని పైకి లాగకుండా, కేవలం ముడి విప్పి ఆవిష్కరిస్తారు.
- ఎందుకు ఇలా చేస్తారు?: భారతదేశం అప్పటికే స్వతంత్ర దేశం అని, తనకంటూ ఒక రాజ్యాంగాన్ని అమలు చేసుకున్న సార్వభౌమ దేశం అని ఇది సూచిస్తుంది. ఇప్పటికే ఆకాశంలో ఉన్న జెండాను కేవలం ఆవిష్కరించడం ద్వారా ఈ భావాన్ని చాటుతారు.
చేసే వ్యక్తులలో తేడా: ప్రధానమంత్రి vs రాష్ట్రపతి
ఈ రెండు కార్యక్రమాలను నిర్వహించే ముఖ్య అతిథులు కూడా వేర్వేరుగా ఉంటారు.
- ఆగస్టు 15 (స్వాతంత్య్ర దినోత్సవం): దేశ ప్రధానమంత్రి జెండాను ఎగురవేస్తారు.
- జనవరి 26 (గణతంత్ర దినోత్సవం): దేశ రాష్ట్రపతి జెండాను ఆవిష్కరిస్తారు.
ఎందుకు ఈ వ్యత్యాసం?
భారతదేశానికి స్వాతంత్య్రం వచ్చిన 1947 నాటికి, మనకు రాజ్యాంగం లేదు మరియు రాజ్యాంగ అధిపతి అయిన రాష్ట్రపతి పదవి కూడా లేదు. అప్పుడు దేశానికి ప్రభుత్వ అధిపతిగా ప్రధానమంత్రి మాత్రమే ఉన్నారు. అందుకే ఆ చారిత్రక సంప్రదాయాన్ని పాటిస్తూ, స్వాతంత్య్ర దినోత్సవాన ప్రధానమంత్రి జెండా ఎగురవేస్తారు.
1950, జనవరి 26న రాజ్యాంగం అమల్లోకి వచ్చి, భారతదేశం పూర్తి గణతంత్ర రాజ్యంగా అవతరించింది. రాజ్యాంగానికి అధిపతి రాష్ట్రపతి కాబట్టి, ఆ రోజున రాష్ట్రపతి జెండాను ఆవిష్కరిస్తారు.
ప్రదేశంలో తేడా: ఎర్రకోట vs కర్తవ్య పథ్
ఈ రెండు జాతీయ వేడుకలు జరిగే ప్రదేశాలు కూడా వేర్వేరు.
- ఆగస్టు 15 (స్వాతంత్య్ర దినోత్సవం): వేడుకలు ఢిల్లీలోని ఎర్రకోటలో జరుగుతాయి.
- జనవరి 26 (గణతంత్ర దినోత్సవం): వేడుకలు ఢిల్లీలోని కర్తవ్య పథ్ (పూర్వపు రాజ్పథ్)లో జరుగుతాయి.
తరచుగా అడిగే ప్రశ్నలు (FAQs)
1. ఆగస్టు 15న జెండాను పైకి ఎందుకు లాగుతారు?
జ: బ్రిటిష్ జెండాను దించి, భారతదేశ జెండాను పైకి ఎగురవేసి స్వాతంత్ర్యాన్ని ప్రకటించిన దానికి గుర్తుగా, ఒక కొత్త దేశ ఆవిర్భావానికి చిహ్నంగా జెండాను కింది నుండి పైకి లాగి ఎగురవేస్తారు.
2. రాష్ట్రపతి గణతంత్ర దినోత్సవాన జెండాను ఎందుకు ఆవిష్కరిస్తారు?
జ: రాజ్యాంగం అమల్లోకి వచ్చిన రోజు గణతంత్ర దినోత్సవం. రాష్ట్రపతి రాజ్యాంగానికి అధిపతి కాబట్టి, ఆయన ఈ వేడుకను నిర్వహిస్తారు.
3. రాష్ట్రాలలో జెండా వందనం ఎవరు చేస్తారు?
జ: స్వాతంత్య్ర దినోత్సవం నాడు ముఖ్యమంత్రి, గణతంత్ర దినోత్సవం నాడు గవర్నర్ జెండా వందనం చేస్తారు. ఇది కేంద్రంలో ప్రధాని, రాష్ట్రపతి పాటించే సంప్రదాయాన్నే అనుసరిస్తుంది.
ముగింపు
ఈ చిన్న చిన్న తేడాలు కేవలం సంప్రదాయాలు కావు, వాటి వెనుక మన దేశ చరిత్ర, రాజ్యాంగ విలువలు ఉన్నాయి. ఒక బాధ్యతాయుతమైన పౌరులుగా ఈ విషయాలను తెలుసుకోవడం, ముఖ్యంగా మన పిల్లలకు తెలియజేయడం మన కర్తవ్యం.
ఈ విషయం మీకు ఇంతకు ముందే తెలుసా? లేదా కొత్తగా తెలుసుకున్నారా? మీ అభిప్రాయాన్ని కామెంట్లో పంచుకోండి.