ఉదయం నిద్ర లేవగానే ఉత్సాహంగా ఉన్నా, గంట రెండు గంటల్లోనే నీరసంగా, ఏ పని చేయాలన్నా బద్ధకంగా అనిపిస్తోందా? దీనికి కారణం కేవలం నిద్రలేమి లేదా పని ఒత్తిడి మాత్రమే కాకపోవచ్చు. మీరు తినే ఆహారమే మిమ్మల్ని నీరసపరుస్తోందని ఎప్పుడైనా ఆలోచించారా? కొన్ని రకాల ఆహార పదార్థాలు మన శక్తిని పెంచడానికి బదులుగా, దానిని హరించివేసి, మనల్ని రోజంతా అలసటగా, మత్తుగా ఉండేలా చేస్తాయి. ఈ కథనంలో, నీరసానికి కారణమయ్యే ఆహారాలు ఏమిటో, అవి మన మెదడు శక్తిని ఎలా తగ్గిస్తాయో శాస్త్రీయ కారణాలతో తెలుసుకుందాం.
ఆహారం మన శక్తిని ఎలా ప్రభావితం చేస్తుంది?
మనం తిన్న ఆహారం గ్లూకోజ్‌గా మారి, మన శరీరానికి శక్తిని అందిస్తుంది. అయితే, కొన్ని ఆహారాలు రక్తంలో గ్లూకోజ్ (చక్కెర) స్థాయిలను చాలా వేగంగా పెంచుతాయి. దీనికి ప్రతిస్పందనగా, మన శరీరం ఇన్సులిన్‌ను ఎక్కువగా విడుదల చేసి, ఆ చక్కెరను కణాలలోకి పంపుతుంది. దీనివల్ల రక్తంలో చక్కెర స్థాయిలు హఠాత్తుగా పడిపోతాయి. ఈ ప్రక్రియను 'షుగర్ క్రాష్' (Sugar Crash) అంటారు. ఈ 'స్పైక్ అండ్ క్రాష్' చక్రం మనల్ని నీరసంగా, చిరాకుగా, మరియు ఏకాగ్రత లేనివారిగా చేస్తుంది. మన ఆహారపు అలవాట్లు మన శక్తి స్థాయిలను నేరుగా ప్రభావితం చేస్తాయి.
మీ శక్తిని హరించే 5 సాధారణ ఆహారాలు
వరంగల్ లాంటి నగరాల్లో నివసించే మనలో చాలామంది రోజూ తినే ఈ ఆహారాలే మనల్ని తెలియకుండానే నీరసపరుస్తున్నాయి.
1. శుద్ధి చేసిన పిండిపదార్థాలు (Refined Carbohydrates)
మనం రోజూ తినే చాలా ఆహారాలు ఈ కోవకే చెందుతాయి.
- ఉదాహరణలు: తెల్ల అన్నం, మైదాతో చేసిన రోటీలు, వైట్ బ్రెడ్, నూడుల్స్, మరియు పాస్తా.
- ఎందుకు నీరసం వస్తుంది?: వీటిలో ఫైబర్ (పీచుపదార్థం) చాలా తక్కువగా ఉంటుంది. దీనివల్ల, ఇవి చాలా వేగంగా జీర్ణమై, రక్తంలో చక్కెర స్థాయిలను హఠాత్తుగా పెంచుతాయి. ఆ తర్వాత అంతే వేగంగా పడిపోతాయి. ఈ 'బ్లడ్ షుగర్ రోలర్‌కోస్టర్' మన శక్తిని హరించివేస్తుంది. ముఖ్యంగా, మధ్యాహ్నం పూట అధికంగా తెల్ల అన్నం తినడం వల్ల చాలామందికి మగతగా, నిద్రమత్తుగా అనిపించడానికి ఇదే కారణం.
- ప్రత్యామ్నాయాలు: తెల్ల అన్నానికి బదులుగా ముడి బియ్యం (Brown Rice), జొన్నలు, రాగులు, కొర్రలు వంటి మిల్లెట్స్‌ను ఎంచుకోండి. వీటిలో ఫైబర్ అధికంగా ఉండి, శక్తిని నెమ్మదిగా విడుదల చేస్తాయి.
2. చక్కెర అధికంగా ఉండే ఆహారాలు, పానీయాలు (Sugary Foods and Drinks)
తీపి పదార్థాలు తక్షణ శక్తిని ఇచ్చినట్లే ఇచ్చి, మనల్ని మరింత నీరసంలోకి నెట్టేస్తాయి.
- ఉదాహరణలు: స్వీట్లు, కేకులు, బిస్కెట్లు, కూల్ డ్రింక్స్, మరియు ప్యాక్ చేసిన ఫ్రూట్ జ్యూస్‌లు.
- ఎందుకు నీరసం వస్తుంది?: ఇవి శుద్ధి చేసిన పిండిపదార్థాల కన్నా వేగంగా రక్తంలో చక్కెర స్థాయిలను పెంచుతాయి. దీనివల్ల మొదట తాత్కాలికంగా ఉత్సాహంగా అనిపించినా, గంటలోపే 'షుగర్ క్రాష్' అయి, తీవ్రమైన అలసట, మెదడు శక్తి తగ్గడం (Brain Fog) వంటివి కలుగుతాయి.
- ప్రత్యామ్నాయాలు: తీపి తినాలనిపించినప్పుడు, పండ్లు, ఖర్జూరాలు, లేదా డార్క్ చాక్లెట్ (మితంగా) తినండి.
3. వేయించిన మరియు భారీ ఆహారాలు (Fried and Heavy Foods)
రుచికరమైన ఈ ఆహారాలు మన జీర్ణవ్యవస్థకు ఒక పెద్ద పనిని అప్పగిస్తాయి.
- ఉదాహరణలు: బిర్యానీ, పకోడీలు, బజ్జీలు, పూరీలు, మరియు ఇతర డీప్-ఫ్రైడ్ స్నాక్స్.
- ఎందుకు నీరసం వస్తుంది?: కొవ్వు అధికంగా ఉండే ఈ ఆహారాలను జీర్ణం చేయడానికి మన శరీరానికి చాలా శక్తి అవసరం. శరీరం తన శక్తిని, రక్త ప్రవాహాన్ని ఎక్కువగా జీర్ణవ్యవస్థ వైపు మళ్లిస్తుంది. దీనివల్ల మెదడుకు, కండరాలకు శక్తి సరఫరా తగ్గి, మనకు మగతగా, బద్ధకంగా అనిపిస్తుంది. దీనినే 'ఫుడ్ కోమా' అని కూడా అంటారు.
- ప్రత్యామ్నాయాలు: వేయించడానికి బదులుగా, బేకింగ్, గ్రిల్లింగ్, లేదా స్టీమింగ్ పద్ధతులను ఎంచుకోండి.
4. ట్రిప్టోఫాన్ అధికంగా ఉండే కొన్ని ఆహారాలు (Certain Foods High in Tryptophan)
ట్రిప్టోఫాన్ అనేది ఒక అమైనో ఆమ్లం, ఇది మన మెదడులో సెరోటోనిన్, మెలటోనిన్ (నిద్రను ప్రేరేపించే హార్మోన్) ఉత్పత్తికి సహాయపడుతుంది.
- ఉదాహరణలు: అరటిపండ్లు, ఓట్స్, పాలు, పెరుగు, చీజ్.
- ఎందుకు నీరసం వస్తుంది?: ఈ ఆహారాలు ఆరోగ్యకరమైనవే అయినప్పటికీ, వీటిని పగటిపూట, ముఖ్యంగా పిండిపదార్థాలతో కలిపి అధికంగా తీసుకున్నప్పుడు, మెలటోనిన్ ఉత్పత్తి పెరిగి, మగతగా, నిద్రమత్తుగా అనిపించవచ్చు. అందుకే, రాత్రిపూట ఒక గ్లాసు పాలు తాగితే మంచి నిద్ర పడుతుందని అంటారు.
- చిట్కా: ఈ ఆహారాలను పగటిపూట మితంగా తీసుకోవడం మంచిది.
5. కాఫీ... తప్పు సమయంలో తాగితే! (Coffee... If Drunk at the Wrong Time!)
కాఫీ మనల్ని ఉత్తేజపరుస్తుంది కదా, మరి అది ఎలా నీరసానికి కారణమవుతుంది?
ఎందుకు నీరసం వస్తుంది?: కాఫీలోని కెఫిన్ మన మెదడులో నిద్రను కలిగించే 'అడెనోసిన్' (Adenosine) అనే రసాయనాన్ని అడ్డుకుంటుంది. దీనివల్ల మనకు తాత్కాలికంగా ఉత్సాహం వస్తుంది. అయితే, కొన్ని గంటల తర్వాత కెఫిన్ ప్రభావం తగ్గగానే, అప్పటివరకు పేరుకుపోయిన అడెనోసిన్ అంతా ఒక్కసారిగా విడుదలై, మనపై తీవ్రమైన అలసట 'క్రాష్' అవుతుంది. అలాగే, సాయంత్రం వేళల్లో కాఫీ తాగడం వల్ల రాత్రి నిద్ర దెబ్బతిని, మరుసటి రోజు ఎప్పుడూ అలసటగా ఉండటం జరుగుతుంది.
శక్తిని పెంచుకోవడానికి ఏమి చేయాలి?
- సంక్లిష్ట పిండిపదార్థాలు (Complex Carbs): తృణధాన్యాలు, కూరగాయలు, చిక్కుళ్ళు తినండి. ఇవి శక్తిని నెమ్మదిగా విడుదల చేస్తాయి.
- లీన్ ప్రోటీన్: పప్పు, పనీర్, గుడ్లు, చికెన్ వంటివి చేర్చుకోండి.
- ఆరోగ్యకరమైన కొవ్వులు: నట్స్, విత్తనాలు, అవకాడో తినండి.
- చిన్న భోజనాలు: రోజులో మూడు పెద్ద భోజనాలకు బదులుగా, ఐదు లేదా ఆరు చిన్న భోజనాలు చేయండి.
- హైడ్రేటెడ్‌గా ఉండండి: తగినంత నీరు తాగడం వల్ల అలసట దూరమవుతుంది.
తరచుగా అడిగే ప్రశ్నలు (FAQs)
భోజనం తర్వాత నిద్ర రావడం సాధారణమేనా?
తేలికపాటి మగత రావడం సాధారణమే, ముఖ్యంగా పెద్ద భోజనం తర్వాత. కానీ, ప్రతిరోజూ, ప్రతి భోజనం తర్వాత మీ పని చేసుకోలేనంతగా నిద్ర వస్తుంటే, మీరు తీసుకుంటున్న ఆహారంలో శుద్ధి చేసిన పిండిపదార్థాలు, కొవ్వులు ఎక్కువగా ఉన్నాయని అర్థం.
శక్తి కోసం ఎనర్జీ డ్రింక్స్ తాగవచ్చా?
వద్దు. ఎనర్జీ డ్రింక్స్‌లో చక్కెర, కెఫిన్ చాలా అధిక స్థాయిలో ఉంటాయి. ఇవి తక్షణ శక్తిని ఇచ్చినట్లే ఇచ్చి, ఆ తర్వాత తీవ్రమైన 'క్రాష్'కు కారణమవుతాయి. దీర్ఘకాలంలో ఇవి ఆరోగ్యానికి చాలా హానికరం.
ఐరన్ లోపం వల్ల కూడా నీరసం వస్తుందా?
ఖచ్చితంగా. ఐరన్ లోపం వల్ల కలిగే రక్తహీనత (Anemia), నిరంతరాయమైన అలసటకు ఒక ప్రధాన కారణం. మీరు ఎప్పుడూ అలసటగా ఉంటుంటే, వైద్యుని సంప్రదించి ఐరన్ స్థాయిలను పరీక్షించుకోవడం మంచిది.
ముగింపు
ఎప్పుడూ అలసటగా ఉండటం అనేది కేవలం నిద్రలేమి సమస్య కాదు, మన పళ్లెంలో మనం ఎంచుకుంటున్న ఆహారం కూడా ఒక ముఖ్య కారణం. మన శక్తి స్థాయిలను అదుపులో ఉంచుకోవడం మన చేతుల్లోనే ఉంది. చక్కెర, మైదా, మరియు వేయించిన ఆహారాలకు బదులుగా, సహజమైన, సంపూర్ణమైన, పోషకాలతో నిండిన ఆహారాన్ని ఎంచుకోవడం ద్వారా, మనం రోజంతా చురుకుగా, శక్తివంతంగా ఉండవచ్చు.
మీకు రోజంతా శక్తివంతంగా ఉండటానికి సహాయపడే ఆహారపు చిట్కాలు ఏమైనా ఉన్నాయా? మీ అనుభవాలను క్రింద కామెంట్లలో పంచుకోండి. ఈ విలువైన సమాచారాన్ని మీ స్నేహితులతో షేర్ చేయండి! మరిన్ని ఆర్టికల్స్ కోసం telugu13.com ను అనుసరించండి.
