స్థితప్రజ్ఞత: గీత చెప్పిన జీవితాన్ని జయించే మార్గం
జీవితంలో సుఖదుఃఖాలు, లాభనష్టాలు, జయాపజయాలు సహజం. అయితే, అనుకూల పరిస్థితులకు పొంగిపోకుండా, ప్రతికూల పరిస్థితులకు కుంగిపోకుండా, నిశ్చలంగా ఉండే మానసిక స్థితినే ‘స్థితప్రజ్ఞత’ అంటారని శ్రీకృష్ణ పరమాత్మ భగవద్గీతలో బోధించాడు. ఇదే జీవితంలోని ఎలాంటి పరీక్షనైనా తట్టుకునే శక్తినిస్తుంది.
స్థితప్రజ్ఞుని మనస్తత్వం ఎలా ఉంటుంది?
స్థితప్రజ్ఞునికి మంచి-చెడు, శుభం-అశుభం అనేవి మనసులో కలిగే అభిప్రాయాలే కానీ, బాహ్య ప్రపంచంలోని వాస్తవాలు కావు. పుస్తకంలోని నవరసభరిత సన్నివేశాలు పుస్తకానికి అంటనట్లే, జీవితంలోని జయాపజయాలు స్థితప్రజ్ఞునికి అంటుకోవు. వేర్వేరు రంగు పాత్రలలో పోసిన నీరు భిన్నంగా కనిపించినా, రెండింటిలో ఉన్నది ఒకే నీరనే సత్యాన్ని వారు గ్రహించగలుగుతారు. ఈ భేదభావన లేకపోవడమే వారి ప్రశాంతతకు మూలం.
ప్రశాంతమైన మనసు.. అద్భుతమైన పరిష్కారాలు
ఒక యుద్ధ విద్యలోని నిపుణుడు, శత్రువు దాడి చేస్తున్నప్పుడు మొదట తన మనసును ప్రశాంతంగా ఉంచుకుంటాడు. ప్రశాంతమైన మనసు ప్రమాదం నుంచి బయటపడే మార్గాన్ని చూపిస్తుంది. అదేవిధంగా, సముద్ర తరంగాలపై విహరించే సర్ఫర్, అలలు పైకి లేపినప్పుడు స్పృహతో స్పందిస్తాడు, కింద పడినా దానిని కూడా సమచిత్తంతో ఆస్వాదిస్తాడు. పడటాన్ని సమస్యగా భావిస్తే ఒత్తిడి పెరుగుతుంది, సహజంగా భావిస్తే స్థితప్రజ్ఞత లభిస్తుంది.
సంఘర్షణ.. వినాశనానికి దారి
స్థితప్రజ్ఞత లోపించినప్పుడు, మనసు సంఘర్షణకు గురవుతుంది. ద్రుపదునితో అవమానం పొందిన ద్రోణుడిలోని సంఘర్షణ ప్రతీకారానికి దారితీసింది. అస్త్రవిద్యా ప్రదర్శనలో అవమానం పొందిన కర్ణుడిలోని సంఘర్షణ, అర్జునుడిపై జీవితాంతం మాత్సర్యంగా మారింది. ఈ సంఘర్షణలే వారి పతనానికి కారణమయ్యాయి. వారు సానుకూల వైఖరితో ఆలోచించి ఉంటే ఫలితం వేరుగా ఉండేది.
ముగింపు
జీవితంలో సమస్య వచ్చినప్పుడు, చాలామంది సమస్యలో భాగమై సంఘర్షణను పెంచుకుంటారు. కానీ, స్థితప్రజ్ఞుడు సమస్య నుంచి బయట నిలబడి, పరిష్కారం కోసం ఆలోచిస్తాడు. రథం వెనుక కూలబడిన అర్జునుడికి శ్రీకృష్ణుడు కర్తవ్యబోధ చేసి, సంఘర్షణ నుంచి బయటపడేశాడు. అలాగే, మనం కూడా క్లిష్ట పరిస్థితుల్లో ప్రశాంతమైన మనసుతో, పరిష్కారంపై దృష్టి సారిస్తే, ఎలాంటి దుఃఖాన్నైనా అధిగమించి విజయం సాధించగలం.
నేటి ఆధునిక, ఒత్తిడితో కూడిన జీవితంలో, భగవద్గీతలో చెప్పిన 'స్థితప్రజ్ఞత'ను సాధించడం సాధ్యమేనని మీరు భావిస్తున్నారా? కామెంట్లలో పంచుకోండి.
ఇలాంటి మరిన్ని కథనాల కోసం మా వెబ్‌సైట్ telugu13.com ను ఫాలో అవ్వండి.
