దీపావళి అంటే దీపాల వెలుగులు, టపాసుల శబ్దాలు, ఆనంద కోలాహలం. కానీ, ఈ సంబరాల మధ్య చిన్న అజాగ్రత్త కూడా పెద్ద ప్రమాదానికి దారితీస్తుంది, ముఖ్యంగా టపాసులు కాల్చేటప్పుడు కాలిన గాయాల రూపంలో. ప్రతి సంవత్సరం వేలాది మంది ఈ ప్రమాదాల బారిన పడుతున్నారు. ఇలాంటి సమయంలో భయాందోళనలకు గురికాకుండా, సరైన ప్రథమ చికిత్స (First Aid) అందించడం చాలా ముఖ్యం. ఇది ఇన్ఫెక్షన్లు, శాశ్వత నష్టం వంటి తీవ్ర పరిణామాలను నివారించడంలో సహాయపడుతుంది. ముంబైకి చెందిన ప్రముఖ ఆర్థోపెడిక్ సర్జన్ డాక్టర్ మనన్ వోరా, దీపావళి సందర్భంగా కాలిన గాయాలు తగిలితే వెంటనే పాటించాల్సిన 5 కీలకమైన చిట్కాలను పంచుకున్నారు.
దీపావళి సంబరాలు.. భద్రత ముఖ్యం
డాక్టర్ మనన్ వోరా ప్రకారం, దీపావళిని ఆనందంగా, సురక్షితంగా జరుపుకోవాలంటే ప్రాథమిక ప్రథమ చికిత్స, భద్రతా చర్యలపై అవగాహన ఉండటం అత్యవసరం. టపాసులతో ఆడుకోవడం సరదా అయినప్పటికీ, అది నిప్పుతో చెలగాటం లాంటిదని గుర్తుంచుకోవాలి. ముఖ్యంగా పిల్లల విషయంలో పెద్దలు మరింత అప్రమత్తంగా ఉండాలి. ఒకవేళ మీకు లేదా మీ పక్కన ఉన్నవారికి కాలిన గాయం అయితే, తక్షణమే స్పందించడం చాలా ముఖ్యం.
కాలిన గాయాలకు డాక్టర్ వోరా సూచించిన 5 ప్రథమ చికిత్సలు
1. కాటన్ దుస్తులకే ప్రాధాన్యత:
పండుగ రోజు అందంగా కనిపించాలని సింథటిక్, పాలిస్టర్ వంటి బట్టలు వేసుకుంటాం. కానీ, టపాసులు కాల్చేటప్పుడు ఇవి చాలా ప్రమాదకరం. ఈ బట్టలు సులభంగా మంటలను అంటుకుని, కరిగిపోయి చర్మానికి అంటుకుపోతాయి, గాయాన్ని మరింత తీవ్రతరం చేస్తాయి. అందుకే, డాక్టర్ వోరా కాటన్ లేదా ఇతర సహజ దారాలతో చేసిన దుస్తులను ధరించమని గట్టిగా సూచిస్తున్నారు. ఇవి మంటలకు గురైనా, కరిగి చర్మానికి అంటుకునే ప్రమాదం తక్కువ.
2. గాయాన్ని వెంటనే చల్లబరచండి:
కాలిన గాయం తగిలిన వెంటనే చేయాల్సిన మొదటి పని, ఆ ప్రదేశాన్ని చల్లబరచడం. కాలిన భాగాన్ని వెంటనే కుళాయి కింద పెట్టి, శుభ్రమైన, చల్లటి నీటితో (ఐస్ వాటర్ కాదు) కనీసం 10 నిమిషాల పాటు ధారగా కడగాలి. ఇది నొప్పిని తగ్గించడమే కాకుండా, వేడి చర్మం లోపలి పొరలకు వ్యాపించకుండా నిరోధిస్తుంది. గాయం తీవ్రతను తగ్గించడంలో ఈ తక్షణ చర్య చాలా కీలకం.
3. అంటుకున్న గుడ్డను లాగవద్దు:
ఒకవేళ కాలిన గాయం వల్ల బట్టలు చర్మానికి అంటుకుపోతే, వాటిని బలవంతంగా లాగి తీయడానికి ఎట్టి పరిస్థితుల్లోనూ ప్రయత్నించకూడదు. ఇలా చేయడం వల్ల చర్మం ఊడిపోయి, గాయం మరింత లోతుగా అయ్యే ప్రమాదం ఉంది. అంతేకాకుండా, ఇది తీవ్రమైన రక్తస్రావానికి, ఇన్ఫెక్షన్‌కు దారితీయవచ్చు. అంటుకున్న గుడ్డను అలాగే ఉంచి, వెంటనే వైద్య సహాయం తీసుకోవాలి.
4. ఇంటి చిట్కాలు వద్దు.. ప్రమాదకరం!
మన ఇళ్లలో కాలిన గాయాలకు వెన్న, టూత్‌పేస్ట్, నూనెలు, పసుపు, కాఫీ పొడి వంటివి రాసే అలవాటు ఉంటుంది. కానీ, ఇది చాలా ప్రమాదకరమని డాక్టర్ వోరా హెచ్చరిస్తున్నారు. ఇలాంటి పదార్థాలు గాయంపై ఒక పొరలా ఏర్పడి, లోపల ఉన్న వేడి బయటకు పోకుండా అడ్డుకుంటాయి. దీనివల్ల గాయం మానడం ఆలస్యం అవ్వడమే కాకుండా, ఇన్ఫెక్షన్ సోకే ప్రమాదం కూడా గణనీయంగా పెరుగుతుంది. ఐస్ పెట్టడం వల్ల కూడా చర్మ కణాలు దెబ్బతినవచ్చు. కాబట్టి, కాలిన గాయాలపై నీటితో చల్లబరచడం తప్ప మరేమీ ప్రయోగించకూడదు.
5. తక్షణ వైద్య సహాయం తప్పనిసరి:
చిన్నపాటి కాలిన గాయమైనా సరే, నిర్లక్ష్యం చేయకుండా వైద్యుడిని సంప్రదించడం ఉత్తమం. ముఖ్యంగా, కాలిన గాయం మీ అరచేతి కంటే పెద్దదిగా ఉన్నా, లేదా ముఖం, కీళ్లు (మోచేయి, మోకాలు), వేళ్లు వంటి సున్నితమైన ప్రదేశాలలో తగిలినా, గాయం లోతుగా ఉన్నా, బొబ్బలు పెద్దవిగా ఏర్పడినా, లేదా ఇన్ఫెక్షన్ లక్షణాలు (ఎరుపు, వాపు, చీము) కనిపిస్తున్నా ఏమాత్రం ఆలస్యం చేయకుండా వెంటనే ఆసుపత్రికి వెళ్లాలి. సరైన వైద్య చికిత్స మాత్రమే గాయం త్వరగా మానడానికి, మచ్చలు పడకుండా ఉండటానికి సహాయపడుతుంది.
దీపావళి పండుగను ఆనందంగా, సురక్షితంగా జరుపుకోవడం మన చేతుల్లోనే ఉంది. టపాసులు కాల్చేటప్పుడు తగిన జాగ్రత్తలు తీసుకోవడం, ఒకవేళ ప్రమాదం జరిగితే సరైన ప్రథమ చికిత్స గురించి తెలుసుకుని ఉండటం చాలా అవసరం. డాక్టర్ వోరా సూచించిన ఈ చిట్కాలను గుర్తుంచుకుని, ఈ దీపావళిని ఎటువంటి అవాంఛనీయ సంఘటనలు లేకుండా సంతోషంగా జరుపుకోండి.
