మన ఆధ్యాత్మిక కథల ప్రయాణంలో పదిహేనవ రోజులోకి, సరిగ్గా సగం దూరం చేరుకున్నాము. ఈ పవిత్రమైన సందర్భంగా, పుణ్యఫలాలను అందించే కార్తీక మాస మహిమను తెలిపే "కార్తీక పురాణం" మొదటి అధ్యాయంతో ప్రారంభిద్దాం.
కథ: పూర్వం నైమిశారణ్యం అనే పవిత్రమైన అటవీ ప్రాంతంలో, శౌనకాది మహర్షులు 88,000 మంది కలిసి లోక కళ్యాణం కోసం ఒక గొప్ప యజ్ఞాన్ని తలపెట్టారు. ఆ యజ్ఞం వేల సంవత్సరాల పాటు సాగేలా సంకల్పించారు.
ఒకనాడు, ఆ యజ్ఞశాలకు పురాణ ఇతిహాసాలను అవపోసన పట్టిన వేదవ్యాసుని ప్రియ శిష్యుడైన సూత మహర్షి విచ్చేశారు. సూత మహర్షి రాకను గమనించిన శౌనకాది మునులు, యజ్ఞాన్ని క్షణకాలం ఆపి, ఆయనకు భక్తితో స్వాగతం పలికి, ఉచితాసనంపై కూర్చోబెట్టి, అర్ఘ్యపాద్యాదులతో సత్కరించారు.
అప్పుడు శౌనకుడు సూత మహర్షితో చేతులు జోడించి ఇలా అన్నాడు, "ఓ మహర్షీ! మీరు సర్వ శాస్త్రాలు, పురాణాలు తెలిసినవారు. మీ గురువైన వేదవ్యాసుని దయతో మీకు తెలియనిది లేదు. మేము లోక కళ్యాణం కోసం ఈ యజ్ఞాన్ని చేస్తున్నాము. అయితే, రాబోయే కలియుగంలో మానవులు అల్పాయుష్కులుగా, అల్పబుద్ధులతో ఉంటారు. వారికి ఇలాంటి గొప్ప యజ్ఞ యాగాదులు చేసే శక్తి, సమయం ఉండవు. కనుక, అతి సులభమైన ఏ వ్రతాన్ని ఆచరిస్తే, గొప్ప యజ్ఞాలు చేసినంత పుణ్యఫలం లభిస్తుందో, ఏ వ్రతం చేస్తే పాపాలు నశించి, ఇహలోకంలో సుఖసంతోషాలు, పరలోకంలో మోక్షం లభిస్తాయో, దయచేసి మాకు వివరించండి."
శౌనకాది మునుల లోక కళ్యాణ కాంక్షకు సూత మహర్షి ఎంతో సంతోషించాడు. ఆయన చిరునవ్వుతో, "ఓ మహర్షులారా! మీరు మానవాళి శ్రేయస్సు కోసం అడిగిన ప్రశ్న ఎంతో గొప్పది. కలియుగంలో మానవులను తరింపజేసే ఒక సులభమైన, అత్యంత మహిమాన్వితమైన వ్రతం ఉంది. అదే 'కార్తీక మాస వ్రతం'," అని చెప్పాడు.
"మాసానాం కార్తీక శ్రేష్ఠః" – మాసాలన్నింటిలో కార్తీక మాసం అత్యంత శ్రేష్ఠమైనది. ఈ మాసం శ్రీ మహావిష్ణువుకు (హరికి), పరమేశ్వరునికి (హరునికి) ఇద్దరికీ అత్యంత ప్రీతిపాత్రమైనది. గంగానదికి సమానమైన నది, వేదాలకు సమానమైన శాస్త్రం, సత్యయుగానికి సమానమైన యుగం ఎలా లేవో, అలాగే కార్తీక మాసానికి సమానమైన మాసం మరొకటి లేదు.
ఈ మాసంలో ఆచరించే చిన్నపాటి పుణ్యకార్యమైనా, అనంతమైన ఫలాన్ని ఇస్తుంది. కార్తీక మాసంలో సూర్యోదయానికి ముందే చేసే నదీ స్నానం, దీపారాధన, దీపదానం, వనభోజనం వంటి చిన్న చిన్న నియమాలు పాటించినా చాలు, అశ్వమేధ యాగం చేసినంత ఫలం దక్కుతుంది. గంగ, యమున, గోదావరి వంటి పుణ్యనదులలో స్నానం చేసిన పుణ్యం లభిస్తుంది. ఈ మాసంలో చేసే దానధర్మాల వలన సకల పాపాలు నశించి, విష్ణులోక ప్రాప్తి కలుగుతుంది," అని సూత మహర్షి కార్తీక మాసం యొక్క ప్రాముఖ్యతను వివరించడం ప్రారంభించాడు.
ఆ మాటలు విన్న శౌనకాది మహర్షులు ఎంతో ఆనందపడి, "స్వామీ! దయచేసి ఆ కార్తీక వ్రత మహిమను, దానిని ఆచరించిన వారి కథలను మాకు వివరంగా చెప్పండి," అని కోరారు. సూత మహర్షి అందుకు అంగీకరించి, కార్తీక పురాణాన్ని వారికి వినిపించడం మొదలుపెట్టాడు.
నీతి: భగవంతుని అనుగ్రహం పొందడానికి గొప్ప గొప్ప యజ్ఞ యాగాదులే చేయనవసరం లేదు. కలియుగంలో, స్వచ్ఛమైన భక్తితో ఆచరించే చిన్నపాటి నియమాలు, వ్రతాలు కూడా అనంతమైన పుణ్యఫలాలను, మోక్షాన్ని ప్రసాదిస్తాయి.
ముగింపు : కార్తీక పురాణం మొదటి అధ్యాయం, కలియుగ మానవులకు ఒక గొప్ప ఆశాకిరణాన్ని చూపిస్తుంది. క్లిష్టమైన కర్మకాండలు చేయలేని సాధారణ భక్తుల కోసం, భగవంతుడు కార్తీక మాసం అనే సులభమైన మార్గాన్ని ప్రసాదించాడని ఇది తెలియజేస్తుంది. హరిహరులిద్దరికీ ప్రీతిపాత్రమైన ఈ మాసం, భక్తి మార్గంలో భేదాలు లేవని, ఏ దేవుని కొలిచినా ఆ అనుగ్రహం లభిస్తుందని సూచిస్తుంది.
ఈ పవిత్ర మాస మహిమకు నాంది పలికిన ఈ కథ మీకు నచ్చిందని ఆశిస్తున్నాము. రేపు పదహారవ రోజు కథలో, ఆకలితో ఉన్నా తన వద్ద ఉన్న చివరి ఆహారాన్ని కూడా దానం చేసిన "రంతిదేవుని దానం" గురించి తెలుసుకుందాం. మళ్ళీ రేపు కలుద్దాం!