తెలంగాణ పల్లెల్లో ఇప్పుడు ఎక్కడ చూసినా ఒకటే చర్చ.. ఉప సర్పంచుల పవర్ కట్ అయ్యిందా? చెక్ పవర్ విషయంలో ప్రభుత్వం ఇచ్చిన లేటెస్ట్ మెమో వెనుక అసలు కథేంటి? సోషల్ మీడియాలో జరుగుతున్న ప్రచారంలో నిజమెంతో ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.
తెలంగాణలోని గ్రామ పంచాయతీల్లో కొత్త పాలకవర్గాలు కొలువుదీరాయి. అయితే, ఉప సర్పంచుల (Upasarpanch) చెక్ పవర్ రద్దయిందంటూ వస్తున్న వార్తలు ఇప్పుడు రాష్ట్రవ్యాప్తంగా కలకలం రేపుతున్నాయి. ప్రభుత్వం జారీ చేసిన ఒక మెమో ఈ గందరగోళానికి కారణమైంది. కానీ, వాస్తవ పరిస్థితి వేరేలా ఉంది.
మెమోలో ఏముంది? అసలు కథ ఇదే..
రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఇటీవల 15వ ఆర్థిక సంఘం (Central Funds) నిధుల నిర్వహణకు సంబంధించి ఒక మెమో విడుదల చేసింది.
ప్రత్యేక ఖాతా: కేంద్ర ప్రభుత్వం నుంచి వచ్చే నిధులను జమ చేయడానికి ప్రతి పంచాయతీలో ఒక ప్రత్యేక ఖాతాను తెరవాలి.
డిజిటల్ సంతకాలు: ఈ ఖాతా నుంచి డబ్బులు తీయాలన్నా, చెల్లింపులు చేయాలన్నా.. కేవలం సర్పంచ్, పంచాయతీ కార్యదర్శి (Secretary) డిజిటల్ సంతకాలు మాత్రమే ఉండాలని ప్రభుత్వం ఆదేశించింది.
అపోహ: ఈ మెమోలో ఉప సర్పంచ్ పేరు ప్రస్తావించకపోవడంతో, వారి అధికారాన్ని ప్రభుత్వం పూర్తిగా రద్దు చేసిందని అందరూ భావించారు.
ఉప సర్పంచ్ పవర్ పోలేదా?
అందరూ అనుకుంటున్నట్లు ఉప సర్పంచుల అధికారం పూర్తిగా పోలేదు. దీనిపై స్పష్టత అవసరం.
సాధారణ నిధులు: 'తెలంగాణ పంచాయతీ రాజ్ చట్టం-2018' ప్రకారం.. గ్రామ పంచాయతీకి వచ్చే పన్నులు, ఇతర ఆదాయాలు (General Funds) ఖర్చు చేయడానికి ఉప సర్పంచ్కు ఉన్న ఉమ్మడి సంతక అధికారం (Joint Check Power) ఇంకా అమలులోనే ఉంది.
కేంద్ర నిధులు మాత్రమే: ప్రభుత్వం చేసిన మార్పు కేవలం 15వ ఆర్థిక సంఘం నిధులకు, డిజిటల్ పేమెంట్లకు సంబంధించి మాత్రమే. పాత పద్ధతిలో సాధారణ నిధుల చెక్కులపై ఉప సర్పంచ్ సంతకం తప్పనిసరిగా ఉంటుంది.
ప్రభుత్వం ఎందుకీ నిర్ణయం తీసుకుంది?
ఈ కొత్త విధానం వెనుక ప్రధాన ఉద్దేశం అభివృద్ధి పనుల్లో వేగం పెంచడమే.
గొడవల నివారణ: గతంలో సర్పంచ్, ఉప సర్పంచుల మధ్య విభేదాల వల్ల చెక్కులపై సంతకాలు కాక.. నెలల తరబడి నిధులు నిలిచిపోయేవి.
వేగవంతం: డిజిటల్ సంతకాల ప్రక్రియలో కీలకమైన ఇద్దరు వ్యక్తులు (సర్పంచ్, సెక్రటరీ) ఉంటే పనులు వేగంగా జరుగుతాయని ప్రభుత్వం భావించింది.
మొత్తానికి ఉప సర్పంచులను తొలగిస్తూ గానీ, వారి అధికారాలను పూర్తిగా రద్దు చేస్తూ గానీ ప్రభుత్వం ఎలాంటి అధికారిక ప్రకటన చేయలేదు. కేవలం కేంద్ర నిధుల వినియోగాన్ని సరళీకృతం చేసేందుకే ఈ మెమో జారీ చేశారు.

